Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BEZOWOCNESTARANIAlKORESPONDENCJAJANAKALWINA…
osóbjedyniedziałającychnatereniePolski80lPięćdziesiątdziewięć
listówwysłanodoreformatorazPolskiiWielkiegoKsięstwaLitew-
skiego,jednakiwśródtychpismteautorstwaobcokrajowców,na
przykładJeanaTenaudczyJanaUtenhove’a81lWiemy,żedotejliczby
należydodaćnapewnojeszczelistodJanaTarnowskiegoopubliko-
wanyprzezStanisławaKota,ponadtoKalwinwspomniałwjednym
zpismdoZygmuntaAugustaoodpowiedzikrólewskiejnajegopo-
przedniąepistołę,którejnieznamy(2362:tl15,koll892)l
ErnstWalterZeedenpodał,żewtychlatachkorespondencja
Kalwinazprzedstawicielamispołeczeństwapolskiegoprzyniosłasie-
demdziesiąt-osiemdziesiątlistów82lNapodstawiewzmianekwepisto-
łachKalwinaorazinformacjipozostawionychprzezjegosekretarza
CharlesaJonviller,próbowanooszacowaćliczbępismGenewczyka
wlatach1530-1564lReformatormusiałnapisaćichokołoosiemipół
tysiąca,podobnieszacujesięteżliczbęodpowiedzi83!Kalwinsłałlisty
wróżnychkierunkach,początkowo,wlatachczterdziestychprzede
wszystkimdomiastszwajcarskichidoNiemiec,wtymdoStrasbur-
ga,następniedomiastfrancuskichiAntwerpii84lOprócztradycyjnej
korespondencjizapróbypozyskaniapanującychnależyuznaćlisty-
dedykacjedołączanedopracteologicznychlOpatrzenielistemdedyka-
cyjnymdoZygmuntaAugustaKomentarzydo„ListudoHebrajczyków”
(1549)niebyłowięc,wświetlepraktykipisarskiejreformatora,ewene-
mentem,gdyżczyniłontakrównieżwobecelitSaksonii,Wittenbergi
iPalatynatu85lWlatachpóźniejszychadresatamidedykacjitraktatów
teologicznychbyliwładcyFrancjiiAnglii:FranciszkowiIGenewczyk
80ZoblW
81Zoblibidem,sl55-69l
82ZoblElW
lMincer,oplcitl,sl43-53l
lZeeden,oplcitl,sl192l
83W1539rlKalwinwspominał,żepisałczterylistydziennie,ajegosekre-
tarzpodawał,żew1563rlreformatorniemalpadałodwysiłkuwkładanegowko-
respondowanielZoblMlvanVeen,FlPlvanStam,oplcitl,sl214l
84ZoblGlMarnef,TeChangingfaceofCalvinisminAntwerp,1550-1585,
w:CalvinisminEurope,1540-1620,redlAlPettegreeiinl,CambridgeUniversity
Press:Cambridge-NewYork1994,sl143-159l
85ZoblP
lBenedict,Christ)sChurchesPurelyReformed,YaleUniversity
Press:NewHaven2002,sl112l
~41~