Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
12
finansowego.Jesttoharmonijnepołączeniemiędzynarodowejbankowościpublicz-
nejiprywatnej.Udanapróbapogodzeniatradycyjnejmonarchiizinnowacyjnym
republikanizmem.WtymsamymczasiewJaponiiwybranoświadomiepolitykę
izolacjonizmu,utrwaleniafeudalnegoładuinstytucjonalnegobazującegonawła-
dzysamurajówipodatkuwyrażonymwryżu.DrugatodokonaniewHolandii
iJaponiiwlatach1650–1850rewolucjiprodukcyjnej(industriousrevolution)po-
legającejnawysocepracochłonnymwzrościegospodarczym.Okresprzedrewolucją
przemysłowąniebyłstraconydlawzrostuwydajnościpracywporównywanych
krajach.Ładinstytucjonalnytegookresuzmieniałsięitrwał,byujawnićsięwfor-
mie,jakąznamywspółcześnie.
TrzeciaprzesłankatościsłeinieprzerwanekontaktyJaponiiiHolandiiprzezcały
badanyokres.WJaponiifunkcjonowałospecjalneobserwatoriumpoświęconeba-
daniudorobkuholenderskiejnaukiitechniki,ajęzykholenderskibyłnauczany
welitarnychszkołachdlasamurajów.CzwartatozwrotHolandiiwkierunkuobec-
nościnaoceanach,atymsamymszczególnapozycjaHolandiijakodrugiego
podwzględemterytoriumzamorskiegokrajukolonialnegopoWielkiejBrytanii,co
wwynikunieprzewidywanychzbiegówokolicznościuchroniło,przezpewienczas,
Japonięprzedzbrojnąamerykańskąokupacją.PiątatounikatowadrogaHolandii
iJaponiidopozycjiwczołówcegospodarczejświata.Holandiarozwijałatransport
morski,rybołówstwo,handel,hotelarstwo,byłaświatowymkredytodawcąitwórcą
najbardziejrozwiniętegosystemufinansowegonaświeciewstosunkudoskali
gospodarstwanarodowego.Japoniastałasięlideremnaukowegozarządzaniaja-
kościąiuprzemysłowieniaprzywykorzystaniunajnowocześniejszychtechnologii
wytwórczych,wtymrobotów.Szóstaprzesłankatowspólnyipierwotnybraksurow-
cówenergetycznychpotrzebnychdorozwojuprzemysłowegoopartegonawłasnych
kopalinachibezpośrednienarażenienakatastrofyprzyrodniczezarównowHo-
landii,jakiJaponii.Koniecznośćodbudowyżyciapokatastrofachnaturalnych
wykształciławobukrajachnadzwyczajnązdolnośćdoprzetrwania,powstawania
nanowozruin.
Wperspektywieewolucjiinstytucjonalnej,dokonaneporównanieHolandiiiJapo-
niidasięuzasadnićlepiej,niżtosięwydawałonapierwszyrzutoka,poprzeczy-
taniusamegotytułumonografii.Porównanieobukrajówpozwalaprzybliżyćsiędo
odpowiedzinapytania:dlaczegotekrajeróżniąsiętrajektoriąrozwojuinstytucjo-
nalnegosystemówfinansowychorazdlaczegoJaponiiudałosięzsukcesemada-
ptowaćsysteminstytucjonalnyzorientowanynarynkikapitałowe,apotemod
niegoodstąpićnarzeczbiurokratycznejkoordynacji,atakżedlaczegobankowość
holenderskajestmiędzynarodowaodpoczątku,abankowośćjapońskapozostaje
lokalnaiztrudempoddajesięumiędzynarodowieniu.
Celemksiążkijestzastosowaniedorobkuekonomiiinstytucjonalnejdoopisuroz-
wojusystemówfinansowychHolandiiiJaponii.Głównymzadaniemporównaw-
czejiinstytucjonalnejanalizyrozwojusystemówfinansowychjestopisanie,jak
współczesnesystemyfinansowesięukształtowały,jakdokonywałasięichzmiana
stopniowaiszokowaorazjakitomiałowpływnaefektywnośćpośrednictwafinan-
sowego.