Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Geneza,ewolucja,istotaidefinicjafakenewsa
któryukazałsięwnowojorskiejgazecienTheSun”
,określanymianem
TheGreatMoonHoax(OszustwoWielkiegoKsiężyca)14.Publikacjete
dotyczyłyodkryciażycianaKsiężycuizwiązanychztymreakcjina
Ziemi.25sierpnia1835rokuopublikowanopierwszyzsześciuartykułów
opisującyrzekomebadaniauznanegoastronomasirJohnaHerschela.
Bazującnaautorytecieuczonego,wykreowanojegolaboratoriumipracę
fikcyjnegowspółpracownikadrAndrewGranta.Następnieopisywano,
jakzapomocąteleskopuodkrylioniżyjącenaKsiężycustworzenia,zwie-
rzętaorazroślinność.Wostatnimartykulepoinformowano,żebadania
zostałyprzerwanezpowoduzniszczenialaboratoriumprzezpalącysię
teleskop.nTheSun”dziękitemuzabiegowizyskałarozgłosorazczytel-
ników,asamHerschelpoczątkowouważał,żejesttobardzozabawny
zabieg,ponieważjegorzeczywisteodkrycianiewydawałysiędotądtak
ekscytujące.Późniejjednakokazałosię,żeczytelnicyuwierzyliwpoda-
neprzezgazetęinformacjeinaukowiecmusiałodpowiadaćnapytania
ztymzwiązane,costałosiędlaniegofrustrujące.TymczasemnTheSun”
nigdyniezamieściłasprostowanialubwyjaśnieniadotyczącegocyklu
artykułów.Mimoogromnegowpływu,jakitozdarzeniemiałonana-
ukowcaiodbiorcówgazety,możnauznać,żemiałoonowymiarlokalny.
Fakenewsem,którywywołałefektnawiększąskalę,okazałosię
słuchowiskoradioweWojnaświatów15.Wniedzielę,30października
14
Zob.:M.Goodman,TheSunandtheMoon:Theremarkabletrueaccountof
hoaxers,showmen,duelingjournalists,andlunarman-batsinnineteenth-century,New
York2008;I.Vida,The“GreatMoonHoax”of1835,nHungarianJournalofEnglishand
AmericanStudies”
,2012,18,s.431-441.
15
Zob.Wojnaświatów,https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojna_%C5%9Bwiat%C3%
B3w_(s%C5%82uchowisko)(dostęp:06.01.2021).
