Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
1.4.Celuświęcaśrodki
Życiewepocepostprawdyczyteżżyciewświeciemediówipowszech-
niedostępnejinformacji,którąniezawszemożnazweryfikować,nieodsu-
wajednakodprawdyjakotakiej.
Choćwydajesię,żetrudniejniżkiedyśdoniejdotrzeć,tojednaknie
jesttoniemożliweacowięcej,toprawdawłaśniezaczynastawaćsiękry-
teriumjakościodbieranychtreści20.Dlategotakważnejestzrozumienie
zjawiskapostprawdypoprzezpoznaniejejpodstawowegonarzędzia,jego
specyfiki,najważniejszychcechorazsposobuoddziaływania.Narzędziem
tymjestfakenews.Terminmaswojemiejscewobszarzedyskusjizarówno
ozjawiskupostprawdy,jakiwartościinformacjiczykondycjiwspółczes-
nychmediów.
Fakenewsniejestaniprawdą,anikłamstwem,gdyżchoćopierasięna
dezinformacjitoczęstozawierafragmentyprawdziwe.Tworzonyiuży-
wanytam,gdziecelempublikacjimedialnejjestjaknajwiększezaintere-
sowanietematem,aniejegozgodnośćzfaktami21.Konstruowanytakże
poto,abycelowowprowadzićodbiorcęwbłąd,naprzykładabyosiągać
korzyścifinansowe,polityczneczywręczpropagandowe.Tointencjonal-
nośćprzypowstawaniufakenewsastanowiklucz,ponieważdystrybu-
owaniefałszywychtreścijestdokonywaneświadomie,wkonkretnym,
zdefiniowanymprzeznadawcęcelu,przyużyciukanałów,któretędys-
trybucjęprzyśpieszająorazposzerzająilośćodbiorcówtreści.Dlategotak
chętniewykorzystywanymmediumrozpowszechniającymfakenewsyjest
internet,gdyżczęstownatłokuinformacji,niesposóbdotrzećdoźródła
pierwotnego22.Okazujesię,żetelewizjapodajeinformacje,którenajpierw
pojawiłysięwinterneciealboodwrotnie–winternecierozchodzisięwia-
domośćrzekomopodanawtelewizji.Częstowogólejejtamniebyłolub
20Zmianastrukturyrynkumedialnego,powstanieirozprzestrzenieniesięinterne-
tu,możepowodowaćipowodujeszuminformacyjny.Pisałotym,wpublikacjiUSyg-
nałiSzum”,NateSilver.Przytaczaonwynikianalizprzedstawionychprzezfirmę
IBM,zktórychwynika,żeponaddziewięćdziesiątprocentdanychpowstałychwcałej
historiiludzkościtoefektostatnichdwóchlat,codziennienatomiastUprzyrastanam”
2,5trylionabajtów.Powodujeto,żeodbiorcagubisięwchaosieinformacyjnym,co
uniemożliwiawyciąganiesensownychwniosków.Zwiększasiętymsamymilośćko-
niecznychdozweryfikowaniahipotez,narzeczstałejwilościobiektywnejprawdy.
N.Silver,Thesignalandthenoise.whosomanypredictionsfail–butsomedon’t,USA
2012,s.21.
21J.Gillin,Fact-checkingfakenewsrevealshowharditistokillpervasive„nasty
weed”online,http://www.politifact.com/punditfact/article/2017/jan/27/fact-che-
cking-fake-news-reveals-how-hard-it-kill-p/(dostęp:01.01.2018)
22H.Gans,Decidingwhat’snews:astudyofCBSEveningNews,NBCNightlyNews,
NewsweekandTime,Illinois2004.
20
