Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rękawiczki
”13,jakokreślagoJulesLaforgue–wich
grafikachodnajdujemytęsamągręcieni,tensamrodzaj
symbolikiwnowoczesnychdekoracjach.Niepowinnoteż
zabraknąćkilkupolskichnazwisk,jakWyspiański
iMalczewski.Pozostawmyokressymbolizmu
idekadentyzmu,chorobliwywdziękwłaściwych
muinscenizacji,zktóregoSchulzpodśmiewałsięniekiedy
zsympatią(por.parodięEdgaraAllanaPoego
w
Wiośnie
,XXVII).ZwykłosięporównywaćSchulza
zekspresjonistami.Jesttozasadne,jeślimyślimy
oniektórychspośródstarszychodniegoartystów,takich
jakpolscygraficyWojciechWeissczyKonstantyBrandel;
zatoWitkiewiczpomimołączącychichprzyjacielskich
relacji,októrychświadczązdjęciaikarykatury,nie
wywarłnaniegożadnegowpływu.Jeśliodwołamysię
doekspresjonizmuniemieckiego
sensustricto
,towdziele
Schulzabliskichmubędziejedyniekilkaszkiców:dorożka
zniekształconawstylu
GabinetudoktoraCaligari
albo
wykrzywionepostacisiedzącewświetlelampy,tnącej
przestrzeńnageometrycznepłaszczyzny.Rewolucyjność
Schulzanieopierasięnamodernistycznychdeformacjach
–zarównorysunek,jakipisarstwopozostająuniego
klasyczne;zniekształceniasłużątutylkopodkreśleniu
karłowatościlubzwierzęcegocharakteruniektórych
postaci.JeśliSchulzprzywodzikogośnamyśl,tojest
toinnyniezależnyautor,takjakongrafikipisarz,
niemieckojęzycznyCzechAlfredKubin(jegotakżezbraku
lepszegorozwiązaniaprzyporządkowujesięczasami
doekspresjonistów).Schulz,znającydobrzeniemiecką
kulturęijęzyk,wielkimiłośnikprażanRilkegoiKafki,być
możewidziałjegografikizcyklu
Scenulicznychnocą
inajprawdopodobniejczytałpowieść
Potamtej
stronie
,którąKubinopublikowałw1909roku(iwznawiał
wlatach1917,1923itakdalej),zokołopięćdziesięcioma
ilustracjami.Dominująwnichnocneimiejskiewidoki,ale
niebrakidorożkizwoźnicąwcylindrze,
przemieszczającejsiępoplacu,naktórymznalazłosię
nawetmiejscedlapsa…WrazzKafkąiszwajcarskim
powieściopisarzem,RobertemWalserem,Kubinjest
