Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MARIAMARCZEWSKA-RYTKO
IDEAFEMINIZMU
WSTęP
Jeślipodpojęciemflidei”będziemyrozumielimyślwyznaczającącelikierunek
działania,wówczasoczywistastajesięwzajemnazależnośćmiędzysferąteorii
isferąpraktyki1.Ideapozostajebliskatakimpojęciom,jakflkoncepcja”
,flpogląd”
czyflwyobrażenie”
.Nagrunciefilozofiijestcharakterystycznazarównodlamate-
rializmu,jakiidealizmu.Wfilozofiimaterialistycznejideastanowiodbiciewpsy-
chicefragmenturzeczywistości(przedmiotmyśli).Zkoleiwfilozofiiidealistycznej
ideatoistotarzeczy,zasadawszelkiegobytuirozwoju.DlaLudwikaKrzywickiego,
ideespołeczne,mimowtórnościwstosunkudoelementówmaterialno-rzeczo-
wych,ważne,ponieważukazująpotrzebybytuspołecznegoikierunkijego
rozwoju.Stwierdzaon:flNieideatostwarzatendencjeiprądyspołeczne,lecz
zjawiasięjakowygłoszeniejużistniejącychpotrzebitylkoorganizujeiskupia
odpowiednieżywiołyludzkie”2.Cowięcej,podkreślaonrolęideiwżyciuspołecz-
nym,bowiemflowładnąwszyumysłystwarzaonaarmię,którawcielinoweideały
wżycie[…]ukazaniesięjakiegośhasłaporazpierwszywdziejachjestzależne
odmiejscaiczasu,żeskładarmiiwalczącejwimięjegourzeczywistnienianie
jestdowolny,alepowstałzosób,którewswoimotoczeniucodziennymznalazły
pobudkędozrozumieniaidei,winteresiezaśwłasnympodnietędodziałania
[…]”3.JakwykazałKrzywicki,renesansróżnychnurtówideowychjestzawsze
możliwy.Pewneideeczynawetcałeideologiemogązniknąćzescenypolitycz-
nej,bypóźniejodżyćznowąsiłą.Określoneideeitradycjeodradzająsiępod
wpływemprzemianzachodzącychwstosunkachmaterialnych,którychrozwój
wydajesięprzywracaćatmosferęsprzyjającątymideom.Taswoistaflwędrówka
idei”mawymiarnietylkoczasowy,aleiprzestrzenny.
1M.Marczewska-Rytko,Idea,[w:]Encyklopediapolitologii,red.M.Żmigrodzki,t.4:Myśl
społecznairuchypolitycznewspółczesnegoświata,red.M.Marczewska-Rytko,E.Olszewski,War-
szawa2010.
2L.Krzywicki,Ideaażycie,[w:]Człowiekispołeczeństwo.Wybórpism,wybórJ.Sztumski,
Warszawa1986,s.58–59.
3Ibidem,s.87.