Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Europawartości
13
Tasamalogikaiwolauniwersalnejrównościmaobowią-
zywaćwkażdejdziedzinie.
Patrzącnaludzkośćzperspektywyewolucjonistycznej,powinniśmy
przytymniezapominać,żetakaświadomośćwartościniemogłatowarzy-
szyćnaszemugatunkowiodpierwszychchwiljegopowstania.
Świadomośćwartościutrwalasiękulturowo
jakojęzykowaopowieśćowartciach
ijakotakajestwynikiemrozwoju,którywnaszymgatunkudokonuje
sięstopniowo,nierównomiernieizapomocąprzekazu
językowego,(czasemteżsłabnie…)
DziejegłównychideiEuropynieprzedstawiająsięjednorodnie.Właśnie
owosłabnięcie,któremimochodemzaznaczyłemwyżej,wepocetzw.no-
wożytnejprzejawiasięwpowstaniunurtuprzeciwnegoabsolutyzmowi:
nurtuindywidualizmustającegowopozycjidowartościobowiązującychw
sposóbabsolutny.
SamozaistnieniewkulturzestarożytnejGrecjiwiarywabsolutność
iuniwersalizmwartościwyraźnienazwanychjako:
Prawda,DobroiPiękno
możnauważaćzaprzejawczegośbardzoważnego,jakbydarutrans-
cendentnego,którynawiedzaniekażdespołeczeństwo.
LicznibogowiegreccystalisięprzedmiotemkrytykisamychGreków
jużwpołowiepierwszegotysiącleciaprzednasząerąiniepozostaliwcen-
trumzainteresowańintelektualistów,alewartości:Prawda,DobroiPiękno
pozostały,izbiegiemstuleciichświadomośćulegałarozwojowi.
Wartościicnotystałysięważnymprzedmiotemrefleksjigreckich
myślicieli.Okazałysięteżterenemrozwojugreckiegoanalitycznego
myślenia.
Analitycznośćjakoszukanieczynnikówpierwszychipodstawo-
wychskładnikówstałasięsamapodstawowącnotąmyślieuropejskiej
nauki.
Realizacjęsystematycznąprogramurozwojuanalitycznegomyślenia
zaczynawGrecjiSokrates,zmuszającswoichrozmówcówdoanalitycznego
namysłunadistotącnótobywatelskich.Tentokmyślikontynuujeponim
PlatonibardziejmożejeszczeArystoteles.Wwieluszczegółachpogłębiają
topotemlicznikontynuatorzy.Analitycznośćmożnateżuznaćzaistotną
cechęnowożytnejfilozofiiKartezjusza,Kanta,Husserlaiwieluinnych.
Mimopolitycznychzawirowańtentrendmyślowywkulturzeintelektual-