Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tymreprezentowaliPi!sk!rzenaokładceoraztekstJuliuszaStarzyńskiego
Re!lizmkrytycznyAleks!ndr!GierymskiegolZgodniezwytycznymipisma
autorzyomówieniajubileuszowejwystawyartystyz1951rokuwMNW
zaoczekiwanąsyntezęuznalitworzoneprzezartystęflrozległekrajobrazy
socjalneµ(Powiśle!Tr!bki!Br!m!n!St!rymMieście!Pi!sk!rze)!flobnażające
wsposóbnieoczekiwanynajbardziejkluczowekontrastyśrodowisk
192
l
NiektórefragmentyzAlbumuBr!ciGierymskichz1886rokumogątworzyć
wrażenie!socrealistycznawykładniajestspełnieniemambicjijegoauto-
rówlToSygietyńskiopisywałwarszawskiepraceartysty(Br!m!n!St!rym
MieściewW!rsz!wie!Solec!N!t!r!siewâ!zienk!ch)jakoprzedstawieniamoż-
liwieszerokiegoprzekrojutypówludzkich!flobejmującecałośćżyciaodręb-
negodzielnicyµ!oddającejejflogólnycharakterµpodwzględemsocjologicz-
nym
193
lNietrudnobyłojepóŹniejuznaćzaukazującefldramatprawdziwego
człowiekaworganicznympowiązaniuzjegorzeczywistymbytowaniemµ!
czylizaprzykładyflrealizmukrytycznegoµ
194
lZgrabnieradzonosobie
zformalistycznymodchyleniemWitkiewicza!któryupierałsię!żeGierym-
skiflniemiałludziomnicwięcejdopokazaniaµopróczstosunkufltonów
barwnychiświetlnychµifldoskonałegooddaniakształtuµ
195
lJegocennej
spuściznybynajmniejniepotępianolNelaSamotyhowapisałanawet!
żeflTreśćwsztuceGierymskiegoniejestnigdywyznaczeniemjegoprzeko-
nańpolitycznychczyspołecznych!niewystępujejakorzecznikidei!apostoł
czywychowawcaµlNiemniejjednocześnieniewątpiła!żeartysta!przebywa-
jącugozagranicą!flmusiałstykaćsięzruchemrobotniczymiideolog
jegoprzywódcówµlNiechcącflzaopatrywaćGierymskiegowetykietęspo-
łeczno-politycznejprzynależnościµ!wyraziłazarazemprzypuszczenie!że
flcałajegoorganizacjapsychiczna!postawakrytykiiwalkiwobecklaspanu-
jącychwłasnegospołeczeństwaiburżuazjiEuropy-wyznaczałymumiejsce
polewejstroniebarykadyiczyniłymilczącymwprawdzie!alewyraŹnym
stronnikiemspołecznejopozycjiµlMimobrakudeklaracjiartystyświadczyć
maotymflfakt!żetematykajegoobrazówfiguralnych(dopókijemalo-
wał)obracałasięokoło©warstwªpracujących!ubogichlubprzezspołecz-
ność©górnychsferªodtrąconychlPiaskarze!mieszkańcySolca!przekupki!
handlarki!Żydzi!biednestaruszki!chłopi!rybacy!praczki-toaktorzy
jegoobrazówzlat80lipierwszychpo1890!tojest-dopókiinteresujesię
___
___
___
___
___
___
___
__
192
AlJakimowicz!MlPorębski!Uw!giwzwi!zkuzwyst!w!Aleks!ndr!Gierymskiego!
flPrzeglądArtystycznyµ1851!nr6!sl61l
193
AlSygietyński!Albumł!sl77-78l
194
JlStarzyński!Re!lizmkrytycznyAleks!ndr!Gierymskiego!sl8-12lPorlJlStarzyński!Zz!-
g!dnieńre!lizmuwtr!dycj!chm!l!rstw!polskiego!flPrzeglądArtystycznyµ1951!nr1!sl10-11;
NlSamotyhowa!Aleks!nderGierymskil
195
SlWitkiewicz!Aleks!nderGierymski!Lwów1903!sl3-4l
56