Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
kontrkulturowych.PrzykładamimogąbyćGromadaJerzegoKawalerowiczaiKazimie-
rzaSumerskiego,SłońcewschodziraznadzieńHenrykaKluby,Gdziewodaczysta
itrawazielonaBohdanaPoręby,WysokielotyRyszardaFilipskiegoorazKrótkidzień
pracyiPrzypadekKrzysztofaKieślowskiego.
Wzwiązkuztym,żekoncentrujęsięprzedewszystkimnazwiązkachkinazpo-
lityką,ideologiąiretoryką,zwracamuwagęnarelacjemiędzyróżnymidyskursami
orazwykorzystujęróżnorodneźródłaitekstykultury,nietylkokanoniczne,adekwat-
nymimetodamibędąpoetykakulturowa(nowyhistorycyzm)ipoetykahistoryczna
filmu10.Uwzględniająckronikifilmowe,filmydokumentalne,fabularne,serialeoraz
spektakletelewizyjne,wychodzęwięcpozadotychczasowykanon,biorącpoduwa-
gęzarównofilmyitwórcówmniejznanych,niekiedyzapomnianychlubnienajwy-
żejocenianych,jakirzadziejspotykaneinterpretacje.Korzystamzówczesnejprasy
orazmateriałówarchiwalnych11idokumentówprogramowych,planówisprawozdań,
scenariuszy,scenopisów,stenogramówzposiedzeńkomisjiscenariuszowychikolau-
dacyjnych,wewnętrznychrecenzji,korespondencji,zaleceńcenzorskichitp.Dzięki
nimmożnaodtworzyćlosyposzczególnychfilmów,procesynegocjowaniaznaczeń,
ówczesnestrategieinterpretacyjne(przyokazjinależyzauważyć,żerecenzjemogą
byćtraktowane,wzależnościodsytuacjiipytania,któreimpostawimy,jakoźródło
bądźopracowanie),relacjezinnymitekstamikulturyczywreszcie-lastbutnot
least-szczegółykontekstówpolitycznych,którenaderczęstosątraktowanewspo-
sóbbezzasadnieuogólnionyiahistoryczny.Oczywiście,koncentrującsięnaróżnych
źródłach,niezapominamodługu,jakizaciągnąłemwobecwieluautorówopracowań
historycznychifilmoznawczych.
Moimcelemniejesttylkoudowodnienie,żePZPRjakoinstytucja,ludzie,idee,
symbolika,przestrzenieorazczęśćpamięcizajmowałyuwagęfilmowcówczęściej
niżmogłobysięwydawać.Chcęzrekonstruowaćdominującewdanymokresiefilmo-
wereprezentacjePZPR,zwrócićuwagęnasposobyichformowania,przeobrażenia
tychwizerunków,pełnioneprzezniefunkcjeirealizowanestrategie,osadzająccałość
wszerokimkontekściehistorycznymipolitycznym,uwzględniająctakżeprzemiany
społeczneikulturowe.PostrzegająctytułowereprezentacjejakoczęśćkinaPRL-u,
traktujęjejakotekstpolityczno-ideologiczny,produktwytworzonywokreślonymsys-
10
WięcejowykorzystaniutychkoncepcjiwbadaniachnadkinemPRL-uzob.PiotrZwierzchowski,Kinonowej
pamięci…,s.11-16.Zob.teżPiotrZwierzchowski,KrzysztofKornacki,Metodologiczneproblemybadaniakina
PRL-u…
11
Więcejnatentematzob.PiotrZwierzchowski,ArchiwawbadaniachnadkinemPRL-u–perspektywame-
todologiczno-warsztatowa,[wi]Archiwawewspółczesnychbadaniachfilmoznawczych,red.BarbaraGiza,Piotr
Zwierzchowski,KatarzynaMąka-Malatyńska,Warszawa2020.
