Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iograniczeńfizycznych,biologicznych,psychicznych,anawetprawnych,
politycznych,etycznychilogicznych.Porazpierwszywdziejachmiałoby
todawaćszansepełnegowyzwoleniaizjednoczenialudzi.Tegorodzaju
projekcjacywilizacjiinformacyjnej,awjejobrębieuniwersalnegopaństwa
cyfrowegoiglobalnegospołeczeństwainformacyjnego,tokolejna-tech-
nologicznieusprawniana,ekonomicznieintensyfikowanaorazideologicz-
nieuzasadnianawersjanowegoporządkuświata(NewWorldOrder).
Zewzględunawielośćwątkówipłaszczyznniełatwejestspójneujęcie
icałościoweprzedstawieniecywilizacji.Tobogactwoformizróżnicowa-
nietreścipoddawanebyłonaprzestrzenihistoriiróżnorodnymtendencjom
unifikacyjnymiredukcyjnym.Redukowaniewielościipodporządkowy-
waniejednemuczynnikowizabijałotwórczość,hamowałorozwójigo-
dziłowautonomię.Częstospotykanymbłędembyłoprzekonanie,żejeśli
cośjestdobrewjednejdziedzinie,tomusibyćteżtakiewinnych.Aby
uniknąćtegorodzajubłędówpodczasprezentacjiiwyjaśnianianajszerszej
wprzestrzeniinajdłuższejwczasieformyzorganizowanialudzi,jakąjest
cywilizacja,należyodwołaćsiędofilozofii.Tazaś,zwłaszczawjejkla-
sycznymwydaniu14,stwarzamożliwośćsprecyzowania,czymjestrzeczy-
wisteucywilizowanie,anietylkopostulowaneczypozorowane.
Filozofiaodswychstarogreckichpoczątkówstanowitypnajpełniej
ogarniającegoinajdalejidącegopoznanianaukowegorzeczywistości15.
Chociażpóźniejzmieniaprzedmiotswychzainteresowań,którymsta-
jesięświadomość,aobecniejęzyk,tonadalzachowujeswojemiejsce
wcałokształcienaukpoprzeztrafnealbobłędneustalenia.Rozwijana-
mysłnadcałokształtemdokonańludzkości,określanymmianemcywili-
zacjiwliczbiepojedynczejorazwydzielonychgeograficznieihistorycz-
niejegozakresów,składającychsięnacywilizacjewliczbiemnogiej.
Dziś,jakzauważaSamuelHuntington:Cywilizacjawliczbiepojedynczej
straciłanieconaprestiżu,aposzczególnecywilizacjewliczbiemnogiej
mogąniebyćażtakznówcywilizowane,zgodniezpierwszymznacze-
niemtegosłowa16.Cywilizacjawliczbiepojedynczejstanowiwynalazek
wyłącznieeuropejski,wodniesieniudoktóregosąkwalifikowaneinne
formyucywilizowania17.
14A.Bronk,S.Majdański,Klasycznośćfilozofiiklasycznej,[w:]Rocznikifilozoficzne,
39-40(1991-92),z.1,s.367inast.
15Szerzej:S.Kamiński,Jakfilozofować.Studiazmetodologiifilozofiiklasycznej,Lu-
blin1989.
16S.P.Huntington,Zderzeniecywilizacjiinowykształtładuświatowego,Warszawa
2004,s.42.
17TezętęszerokouzasadniaF.Konecznywpracypt.Cywilizacjałacińska,Komorów1997.
Wstęp
11