Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Źródłaipoczątkifilozofii
kura.Zgodnieztytułemdziełaautorprzytaczanajpierwżyciorysypo-
szczególnychfilozofów,uwzględniającróżnewersje,wymieniaichna-
uczycieli,wreszcieprzedstawiapoglądy,czasamitylkoodwołującsiędo
pism,coświadczyotym,iżkorzystałzlicznych,choćniezawszeory-
ginalnychźródeł.Jużzsamegoukładuksiągwidaćjasno,żeautorpodjął
świadomąpróbępołączeniazarównonurtubiograficznego,jakidokso-
graficznego,awtymostatnimuwzględniałmodelUszkółfilozoficznych”
wjegoaspekcieterytorialnym.NieodnajdziemyjednakwdzieleDiogenesa
LaertiosawłaściwychmodelowidoksograficznemuTeofrastapróbsys-
tematyzacjistanowiskfilozoficznych,dokonywanychmetodąpodziałów.
Dlahistorykafilozofiiprzedplatońskiejpodstawowymijakdotądje-
dynymźródłeminarzędziempracysątrzyfundamentalnedziełaDielsa,tj.
wydaniafragmentówitekstówdoksograficznych:wspomnianejużwyżej
DoxographiGraeci,zawierającetekstyAetiosa,ArejosaDidymosaifrag-
mentypismaTeofrasta,następniewydaneporazpierwszywroku1903
FragmentederVorsokratiker,wielokrotniewydawanewpostacipoprawio-
nejiuzupełnionejprzezWaltheraKranza
15
,jakteżPoetarumPhilosopho-
rumFragmenta.Nieulegawątpliwościfakt,iżpostaćwydaniafragmentów
pismfilozofówprzedplatońskichzostałazdeterminowanaprzezwcześniej-
sząpracęnadtekstamidoksograficznymi
16
,aściślej–przeztraktat
Teofrasta.DlauczniaArystotelesabowiemfilozofiaprzedplatońskajest
przedewszystkimfilozofiąnatury–fizyką
17
,codeterminujedlaTeofrasta
15
OlofGigonwwydanymw1954r.artykuleGegenwa
¨rtigeAufgabenderGeschichteder
antikenPhilosophiedokonujekrytycznejocenywydaniaDielsa;głównymprzedmiotemjego
zarzutówjesttraktowanieniejakojednakowofragmentówprzekazanychworatiorectaioratio
obliqua,nieuwzględnieniewszystkichświadectwdoksograficznych(wielutysięcystronCom-
mentariaadAristotelemGraeca);por.w:UDiogenes.InternationaleZeitschriftfu
¨rPhilosophie
undWissenschaftenvomMenschen”1954,3,s.382–396.(Informacjęotymartykuleza-
wdzięczamProf.JuliuszowiDomańskiemu,por.Posłowiedowydaniapolskiegoprzekładu
w:O.Gigon,Główneproblemyfilozofiistarożytnej,przeł.PiotrDomański,Warszawa1996,IFiS
PAN,s.254).
16
Jakświadczyotym,m.in.samastrukturawydania–każdyrozdziałpoświęconykon-
kretnemufilozofowidzielisięnasekcjeA–zawierającąwykazwszystkichświadectwdokso-
graficznych,B–zawierającązachowanefragmentyoryginalnezodniesieniemdopism,jeśli
filozofnapisałichwięcej,niżjedno,C–zawierającąfragmenty,którychautentycznośćnie
zostaławystarczającoudowodniona,bądźteżjestpodważana,orazD–zawierającąfragmenty
ewidentniedlaDielsafałszywe.
17
Por.m.in.stwierdzenieArystotelesa,żetoSokratesjakopierwszyzająłsięproblemami
etycznymi,znaczącepomijaniekoncepcjisofistów,nieuwzględnianiewprzytaczanychodnie-
sieniachdoHeraklitarozumnegoaspektujegokoncepcjizasady–arche–Logosu,jakteż
etyczno-politycznychaspektówfilozofiipitagorejczyków,czyEfezyjczyka.
19