Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadowydaniapolskiego
Wyjaśnieniezłożonejnaturylekupochodzeniaroślinnegostałosięmożliwe,dzięki
intensywnemuwostatnichdwóchdekadachrozwojowinauki,szczególniefarmako-
gnozji(wtymfitochemii),biochemiiibiologiimolekularnej.DokońcaXVIIIwieku
leczniczysurowiecroślinnyiotrzymywanezniegoprzetwory-wówczaszwane
lekamigalenowymi,stanowiłypodstawowenarzędzieterapeutyczne.Medycyna
praktycznazaczęłaodchodzićodlekuroślinnegowrazzpojawieniemsiępierw-
szych,pojedynczychmolekułchemicznychsyntezowanychpoczątkowowlabo-
ratoriachnaukowych,apóźniejotrzymywanychwskaliprzemysłowej,np.kwas
acetylosalicylowy(aspiryna).Problematycznąkwestiąbyłapowtarzalnośćefek-
tuleczniczego,postaćpodaniaiostateczniebrakwiedzyotym,corzeczywiście
decydujeodziałaniuleczniczymroślinipozyskiwanychznichsurowców.
Współczesnylekroślinnytoproduktzdefiniowanywzakresiebiosyntezowanych
przezroślinęzwiązkówchemicznych,wykazującychokreślonąaktywnośćfarma-
kologiczną,zpotwierdzonąwbadaniachklinicznychskutecznościąibezpieczeń-
stwemstosowaniawokreślonychwskazaniachklinicznychiwystandaryzowany
wzakresieefektywnejdawkiterapeutycznej.Corazczęściejsąpublikowanemeta-
analizybadańklinicznychlekówroślinnych,jakkolwieknatlelekusyntetycznego
ichliczbajestciągleiporównywalniebardzomała(w2021rokumetaanalizbyło
około35vs.25000).
ZgodniezprzyjętymiwobrębiekrajówUEregulacjamiprawnymipoziomydo-
stępnychdowodównaukowych(wtymwynikibadańklinicznych)iokresstosowa-
nianatereniekrajuunijnegodanegoprodukturoślinnegodecydująotym,czybędzie
onklasyfikowanyjakotradycyjnyproduktleczniczybądźteżproduktougruntowa-
nymzastosowaniu.Czasamizdarzasię,żesurowiecroślinny,wzależnościodwska-
zaniaterapeutycznego,możemiećstatuszarównolekuroślinnegotradycyjnego,jak
ilekuougruntowanymzastosowaniu.
Zgodniezobowiązującąobecniedefinicjąlekuroślinnegojestonproduktem
leczniczym,awięcstosowanymwcelachzapobieganialubleczeniachorób,wtym
przywrócenia,poprawienialubmodyfikacjifizjologicznychfunkcjiorganizmupo-
przezdziałaniefarmakologiczne,immunologicznelubmetaboliczne.
Napolskimrynkuproduktówziołowychznajdziemynietylkoproduktyleczni-
czeroślinne,alerównieżbardzodużągrupęsuplementówdiety(któreztegopowo-
dupowinnybyćokreślaneroślinnymi/botanicznymisuplementamidiety),środków
spożywczychspecjalnegoprzeznaczeniażywieniowegolubmedycznego,wyrobów
medycznychzawierającychprzetworyzsurowcówroślinnych-iwtymzakresie
nieróżniąsięodproduktuleczniczegoroślinnego.Jednakzgodniezdefinicjąsą
onewwiększości,zwyłączeniemwyrobówmedycznych,środkamispożywczymi.
