Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyprocesówżyciowych
Uroślindwuliściennychinagozalążko-
wychwstrefietkanekstałychnastępuje
proceszwiększaniaobwodurośliny-przy-
rostnagrubość(przyrostwtórny).Przyrost
wtórnyjestwynikiemdziałaniameryste-
mówwtórnych.Merystemywtórneto
tkankistałe,którewtórnie(wsposóbod-
wracalny)uzyskałyzdolnośćpodziałową.
Sąrozmieszczonejakopokładylubpasma
równoległedopowierzchniorganu,stąd
określanesąjakomerystemyboczne.Do
merystemówwtórnychnależąkambium
międzyzwiązkowe,felogen,kalus,mery-
stemoidepidermalny.
Przyrostnagrubośćjestgłówniewynikiem
działalnościkambiummiędzywiązkowego
orazfelogenu.Kambiummiędzywiązkowe
różnicujesięzkomórekmiękiszowychpro-
mienirdzeniowych,leżącychmiędzywiąz-
kamiłykodrzewnymi(rys.1.41AB1).Jego
działalność,podobniejakkambiumwiąz-
kowego,ograniczasiędoprodukcjidrew-
naiłykawtórnegowiązekprzewodzą-
cych.Wstarszychczęściachorganówoba
merystemyłącząsię,tworzącjednolitycy-
linderkambium(rys.1.41AB2-3).Felogen
pojawiasięwmomenciezaprzestaniawzro-
stukomórekpierwotnejtkankiokrywają-
cej.Wyróżnicowujesięgłówniezkomórek
epidermyikomórekmiękiszowychkory
(rys.1.41AB2).Jegodziałalnośćprowadzi
dopowstaniawtórnejtkankiokrywającej-
perydermy(rys.1.41AB3).
Uroślinjednoliściennychwiązkimającharak-
terzamknięty(brakkambiummiędzydrew-
nemałykiem),copowoduje,żeprzyrostna
grubośćniewystępuje.Jednakżeuniektó-
rychwieloletnichroślinjednoliściennych,
głównieocharakterzedrzewiastymzrodziny
agawowych(agawa,juka)czydracenowatych
(dracena),alerównieżubylinzrodzinyko-
saćcowatych(irys)czyimbirowatych(imbir),
występujeprzyrostwtórnynagrubość,będą-
cywynikiemdziałaniakambiumanomalne-
go.Tenwtórnymerystemznacznieróżnisię
odtypowegokambiumspotykanegoudrzew
nagozalążkowychidwuliściennych,chociaż
A
B
Rys.1.41.Budowapierwotnaikształtowaniesięwtórnejbudowypędu(A)ikorzenia(B):1-budowapierwotna,
2-3-fazytworzeniasiębudowywtórnej
43
