Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
bosomy,atakżepolisomyuczestniczą
wprocesiesyntezybiałek(translacji).
Retikulum
endoplazmatyczne
(ER,
siateczkaśródplazmatyczna)toskom-
plikowanysystemstrukturbłonowych
przenikającychcytoplazmępodstawową
wewszystkichkierunkachitworzących
siateczkęrurekrozszerzającychsięmiej-
scamiwwiększepęcherzyki,zwanecy-
sternami.Zajmujeokoło10%objętości
cytoplazmy,zaśbłonyretikulumstano-
wiąokoło50%wszystkichbłonkomórko-
wych.Rejonyretikulumendoplazmtycz-
negopowiązanezrybosomamiokreśla
sięjakoERszorstkie,zaśtewolneod
rybosomówjakoERgładkie.Retikulum
endoplazmatycznejestmiejscemsynte-
zyróżnychrodzajówbiałekorazsyntezy
lipidówbłonowychizapasowych.Przez
nieodbywasiętakżetransportsubstancji
międzyróżnymiobszaramicytoplazmy
iorganellami.
AparatGolgiegojestsystemembłonzło-
żonychzpłaskichcystern,rurekipęche-
rzyków.Stosspłaszczonychcysterntwo-
rzypodstawowąstrukturę-diktiosom
(rys.1.7).Nabrzegachcysterndiktioso-
mutworząsięrozszerzenia,zktórychpo-
wstająpęcherzyki.Cysternydiktiosomu
tworząsięzbłonretikulumendoplazma-
tycznego.AparatGolgiegouczestniczy
wsynteziepolisacharydówściankomór-
kowych(pektyn,hemiceluloz),jesttakże
miejscempowstawaniaglikoproteinigli-
kolipidów,przeznaczonychdobudowy
błonkomórkowych.Pęcherzykiuczestni-
cząwsortowaniu,pakowaniuitranspor-
cieróżnychsubstancjiwewnątrzprotopla-
stuorazwwydalaniuichnazewnątrz.
Mikrociała(peroksysomyiglioksyso-
my)topęcherzykowate,drobnestruk-
turypowstająceprzezodrywaniesięod
retikulum
endoplazmatycznego.
Wy-
stępująwnichenzymyoksydacyjne,ka-
talazyioksydazy.Dziękiichzawartości
peroksysomykatalizująreakcjeutleniania
wieluróżnychsubstratóworganicznych
inieorganicznych.Peroksysomyprze-
prowadzająreakcjeutlenianiakwasów
tłuszczowych,reaktywnychformtlenu,
rozkładająnadtlenekwodorunawodę
itlen,atakżeuczestnicząwprocesiefoto-
oddychania.Glioksysomyzawierająenzy-
mycykluglioksalanowegoprowadzącego
dorozkładukwasówtłuszczowychiprze-
mianyichwcukry.
Mitochondriawystępująwewszystkich
komórkach,
zarówno
roślinnych,
jak
izwierzęcych.Odgrywajągłównąrolę
wprzemianachenergetycznychkomórki
(patrzrozdz.2.4).Wmitochondriachza-
chodziprocesoddychaniakomórkowego,
wktórymenergiapochodzącazmetabo-
lizmucukrowcówzapasowychsłużydo
Rys.1.7.Budowa(A)itworzeniesię(B)aparatuGolgiego(Wg:SzweykowskaiSzweykowski1992.
Botanika,zmodyfikowane)
20