Fizjoterapia w ortopedii

Dariusz Białoszewski

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-22606-0

DOI:

https://doi.org/10.53271/2022.081

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2022

Liczba stron:

429

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Fizjoterapia w ortopedii. Red. Białoszewski, Dariusz . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2022, 429 s. ISBN 978-83-01-22606-0, doi: https://doi.org/10.53271/2022.081

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Białoszewski, D.

T1 Fizjoterapia w ortopedii

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2022

SN 978-83-01-22606-0

DOI https://doi.org/10.53271/2022.081

Bibliografia BibTex:

@Book{ 275941, author = "", editor = "Białoszewski, Dariusz", title = "Fizjoterapia w ortopedii", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2022", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-22606-0", doi = "https://doi.org/10.53271/2022.081" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Białoszewski, Dariusz

TI - Fizjoterapia w ortopedii

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2022

SN - 978-83-01-22606-0

ER -

DOI - https://doi.org/10.53271/2022.081

Netografia (standard APA):

. Red. Białoszewski, Dariusz. Fizjoterapia w ortopedii [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2022 [dostęp: 28 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/fizjoterapia-w-ortopedii-dariusz-bialoszewski-275941. doi: https://doi.org/10.53271/2022.081

ortopedia, rehabilitacja, fizjoterapia, podręcznik, dysfunkcje narządu ruchu, leczenie obrażeń narządu ruchu

Podręcznik - w nowym 2 wydaniu - nadal bazuje na nabytej przez Czytelnika podczas studiów wiedzy z zakresu: anatomii, fizjologii, patofizjologii, kinezjologii, diagnostyki obrazowej, fizjoterapii oraz znajomości zagadnień klinicznych z obszaru ort...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-22606-0

DOI:

https://doi.org/10.53271/2022.081

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2022

Liczba stron:

429

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

CZĘŚĆ OGÓLNA 22
1. Zasady stosowania metod fizjoterapii w ortopedii i traumatologii narządu ruchu Dariusz Białoszewski, Magdalena Czajkowska, Anna Daniluk, Anna Hadamus, Monika Lewandowska, Izabela Korabiewska, Edyta Smolis-Bąk 24
1.1. Fizykoterapia24
1.2. Kinezyterapia28
1.2.1. Zastosowanie kinezyterapii w leczeniu pacjentów ze schorzeniami narządu ruchu28
1.2.2. Specyfika kinezyterapii po zabiegach chirurgicznych30
1.3. Masaż31
1.4. Terapia manualna34
1.5. Metody specjalne37
1.6. Metody relaksacyjne i arteterapia38
1.7. Optymalizacja fizjoterapii – fizjoterapia skojarzona40
2. Podstawowe zasady celowanego postępowania fizjoterapeutycznego w wybranych zmianach patologicznych narządu ruchu Dariusz Białoszewski, Magdalena Czajkowska, Anna Hadamus, Izabela Korabiewska, Anna Daniluk46
2.1. Stłuczenia i krwiaki tkanek miękkich46
2.2. Rany48
2.3. Obrzęki pourazowe49
2.4. Wysięki, przesięki i krwiaki śródstawowe50
2.5. Skręcenia51
2.6. Zwichnięcia53
2.7. Złamania54
2.8. Przykurcze stawów55
2.9. Przykurcze mięśni (skrócenie mięśni lub przykurcz z nadmiernego napięcia)57
2.10. Zaniki mięśni z nieczynności58
2.11. Dysfunkcje powięzi59
2.12. Dysfunkcje kaletek maziowych60
2.13. Dysfunkcje ścięgien60
2.14. Wybrane powikłania poprzeciążeniowe, pourazowe i jatrogenne62
2.14.1. Wtórne dysfunkcje nerwów obwodowych – usidlenia i zespoły cieśni62
2.14.2. Zespoły algodystroficzne (zespół Sudecka)62
2.14.3. Odleżyny63
2.14.4. Stany septyczne tkanek miękkich / septyczne zapalenia stawów64
2.14.5. Artrofibroza65
2.14.6. Zakrzepica żylna65
2.14.7. Obrzęki limfatyczne66
3. Wybrane aspekty fizjoterapii narządu ruchu u pacjentów z wywiadem onkologicznym Piotr Majcher, Rafał Sapuła 70
3.1. Uwagi ogólne dotyczące fizjoterapii narządu ruchu u pacjentów z wywiadem onkologicznym70
3.2. Fizjoterapia u pacjenta z wywiadem onkologicznym w okresie okołooperacyjnym73
3.3. Leczenie ambulatoryjne75
3.4. Leczenie uzdrowiskowe77
4. Zasady stosowania ortez w fizjoterapii Grzegorz Benke80
4.1. Terminologia i rodzaje ortez80
4.2. Ortezy elastyczne81
4.3. Ortezy kończyn dolnych82
4.3.1. Stopa83
4.3.2. Staw skokowo-goleniowy83
4.3.3. Podudzie84
4.3.4. Staw kolanowy84
4.4. Ortezy kończyn górnych85
4.3.5. Staw biodrowy85
4.4.1. Staw łopatkowo-ramienny86
4.4.2. Ramię86
4.4.3. Staw łokciowy87
4.4.4. Przedramię87
4.4.5. Nadgarstek87
4.4.6. Dłoń87
4.5. Ortezy tułowia88
4.5.1. Miednica89
4.5.2. Odcinek lędźwiowy kręgosłupa89
4.5.3. Odcinek piersiowy kręgosłupa89
4.5.4. Odcinek szyjny kręgosłupa90
5. Zasady stosowania i przydatność dynamicznego plastrowania w leczeniu pacjentów z dysfunkcjami narządu ruchu Zbigniew Śliwiński 92
5.1. Wybrane aspekty teoretyczne dynamicznego plastrowania – kinesiology tapingu92
5.2. Testy przesiewowe stosowane w kinesiology tapingu w celu określenia dysfunkcji i tzw. afektacji wybranych obszarów ciała96
5.2.1. Testy przesiewowe dla górnej części ciała97
5.2.2. Testy przesiewowe dla dolnej części ciała104
6. Wybrane aspekty rehabilitacji chodu Anna Hadamus 114
6.1. Ocena chodu114
6.2. Wybrane metody reedukacji chodu117
6.3. Nauka chodu z wykorzystaniem pomocy ortopedycznych i przyrządów120
6.4. Znaczenie doboru obuwia i wkładek w reedukacji chodu121
7. Zastosowanie wybranych form chodu w rehabilitacji pacjentów z dysfunkcjami narządu ruchu Anna Daniluk 124
7.1. Wprowadzenie124
7.2. Zastosowanie chodu do tyłu w procesie rehabilitacji125
8. Zasady stosowania w chorobach narządu ruchu leków dostępnych bez recepty Paweł Krząścik130
8.1. Wprowadzenie130
8.2. Skuteczność (profil działania)131
8.2.1. Leki przeciwbólowe131
8.2.2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)131
8.2.3. Inne leki stosowane w chorobach narządu ruchu133
8.3. Bezpieczeństwo stosowania (działania niepożądane i toksyczne)134
9. Psychologiczny wymiar pracy fizjoterapeuty. Wybrane aspekty teoretyczne i praktyczne procesu usprawniania pacjentów z dysfunkcjami narządu ruchu Krzysztof Owczarek, Mirosława Adamus138
9.1. Wprowadzenie138
9.2. Radzenie sobie z emocjami139
9.2.1. Poznawcze przystosowanie się do niekorzystnych wydarzeń140
9.2.2. Ekspresja emocji – bezpośrednie wyrażanie emocji140
9.2.3. Wzbudzanie i wzmacnianie emocji pozytywnych140
9.3. Pacjent po urazie – proces adaptacji do stanu utraty sprawności. Regulacja emocji i instrumentalne radzenie sobie141
9.3.1. Uraz jako zadanie – podejście instrumentalne141
9.3.2. Postawy pacjentów wobec utraty sprawności142
9.3.3. Czynniki związane z sytuacją – pacjenci z chorobą przewlekłą i po urazie142
9.4. Zasoby fizjoterapeuty w pracy z pacjentami po urazie – wybrane kompetencje psychospołeczne144
9.5. Specyfika relacji fizjoterapeutycznej145
9.5.1. Zagadnienia ogólne145
9.5.2. Uwarunkowania relacji związane z wiekiem pacjenta146
9.6. Podsumowanie150
10. Fizjoterapia a niepełnosprawność narządu ruchu Jakub Grzegorz Adamczyk152
10.1. Wprowadzenie152
10.2. Amputacje156
10.3. Urazy i uszkodzenia rdzenia kręgowego156
10.4. Choroby i urazy ośrodkowego układu nerwowego157
10.5. Inne schorzenia narządu ruchu158
11. Wybrane aspekty współpracy fizjoterapeuty z zespołem terapeutycznym, rola edukacyjna fizjoterapeuty i organizacja kompleksowej rehabilitacji Monika Lewandowska 160
11.1. Współpraca w zespole terapeutycznym160
11.2. Rola edukacyjna fizjoterapeuty162
11.2.1. Rola edukacyjna fizjoterapeuty skierowana na osobę pacjenta163
11.2.2. Rola edukacyjna fizjoterapeuty skierowana na samego siebie163
11.3. Organizacja kompleksowej rehabilitacji164
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA168
12. Rozwojowe wady kręgosłupa i klatki piersiowej Janusz Nowotny 170
12.1. Wady kręgosłupa170
12.1.1. Postawa ciała170
12.1.2. Nieprawidłowa postawa ciała174
12.1.3. Wady postawy w płaszczyźnie strzałkowej176
12.1.4. Boczne skrzywienia kręgosłupa177
12.1.5. Diagnostyka wad postawy180
12.1.6. Postępowanie korekcyjne182
12.2. Wady klatki piersiowej188
12.2.1. Klatka piersiowa lejkowata188
12.2.2. Inne wady klatki piersiowej189
13. Współczesne postępowanie fizjoterapeutyczne w zaburzeniach posturalnych w płaszczyźnie strzałkowej i skoliozach Olga Nowotny-Czupryna, Krzysztof Czupryna194
13.1. Specyfika zaburzeń posturalnych w płaszczyźnie strzałkowej w różnych grupach wiekowych194
13.2. Zaburzenia posturalne w płaszczyźnie strzałkowej o podłożu funkcjonalnym195
13.2.1. Cele postępowania fizjoterapeutycznego196
13.2.2. Etapy i składowe leczenia zachowawczego funkcjonalnych zaburzeń posturalnych w płaszczyźnie strzałkowej199
13.2.3. Edukacja pacjenta206
13.3. Skoliozy210
13.3.1. Rodzaje skolioz, objawy i diagnostyka210
13.3.2. Cele postępowania fizjoterapeutycznego211
13.3.3. Postępowanie profilaktyczno-lecznicze w skoliozach niskostopniowych oraz tzw. postawie skoliotycznej212
13.3.4. Leczenie zachowawcze skolioz idiopatycznych – rekomendacje Society on Scoliosis Orthopedic and Rehabilitation Treatment (SOSORT)214
13.3.5. Skoliozy u osób dorosłych – specyfika postępowania fizjoterapeutycznego217
14. Kręgosłup Jerzy Edward Kiwerski, Katarzyna Czerniewska222
14.1. Charakterystyka czynnościowa222
14.2. Wybrane sposoby funkcjonalnej oceny kręgosłupa224
14.2.1. Testy szyjnego odcinka kręgosłupa224
14.2.2. Testy piersiowego odcinka kręgosłupa225
14.2.3. Testy lędźwiowego odcinka kręgosłupa225
14.2.4. Testy stawów krzyżowo-biodrowych226
14.3. Zespoły przeciążeniowe227
14.2.5. Testy ogólne dotyczące całego kręgosłupa227
14.4. Najczęstsze choroby kręgosłupa230
14.4.1. Zmiany przeciążeniowo-zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego230
14.4.2. Zmiany przeciążeniowo-zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego234
14.4.3. Kręgozmyk236
14.4.4. Choroba Scheuermanna238
14.4.5. Podsumowanie240
14.5. Urazowe uszkodzenia kręgosłupa241
14.5.1. Przyczyny i rodzaje241
14.5.2. Rehabilitacja pacjentów po urazie rdzenia szyjnego245
14.5.3. Rehabilitacja pacjentów po urazach niższego segmentu rdzenia kręgowego247
14.5.4. Podsumowanie248
14.6. Specyfika leczenia fizjoterapeutycznego pacjentów w wieku podeszłym z osteoporozą249
14.6.1. Osteoporoza i problemy z nią powiązane249
14.6.2. Fizjoterapia pacjentów z osteoporozą250
14.6.3. Podsumowanie253
15. Obręcz barkowa i staw ramienny Leszek Romanowski, Ewa Bręborowicz256
15.1. Zespół ciasnoty podbarkowej, uszkodzenie pierścienia rotatorów256
15.1.1. Anatomia, patofizjologia i rozpoznanie256
15.1.2. Leczenie zachowawcze257
15.1.3. Leczenie operacyjne263
15.2. Bark zamrożony268
15.2.1. Patofizjologia i rozpoznanie268
15.2.2. Leczenie zachowawcze268
15.3. Zwichnięcie i niestabilność stawu ramiennego270
15.2.3. Leczenie operacyjne270
15.2.4. Postępowanie pooperacyjne270
15.3.1. Anatomia, patofizjologia i rozpoznanie270
15.3.2. Leczenie zachowawcze272
15.3.3. Leczenie operacyjne273
15.3.4. Postępowanie pooperacyjne273
15.4. Endoprotezoplastyka stawu ramiennego274
15.4.1. Anatomia, wskazania, rodzaje endoprotez, powikłania274
15.4.2. Postępowanie pooperacyjne276
16. Ramię i staw łokciowy Stanisław Pomianowski, Szymon Pietruszka 278
16.1. Wprowadzenie278
16.2. Zespoły przeciążeniowe280
16.2.1. Łokieć tenisisty a zespół bólowy przedziału bocznego stawu łokciowego280
16.2.2. Łokieć golfisty283
16.3. Choroby okolicy stawu łokciowego284
16.3.1. Zespół Kiloha–Nevina284
16.3.2. Zespół mięśnia nawrotnego obłego286
16.3.3. Górny zespół cieśni nerwu łokciowego286
16.4. Obrażenia ramienia i okolicy stawu łokciowego288
16.4.1. Złamanie trzonu kości ramiennej i zespół cieśni nerwu promieniowego288
16.4.2. Zwichnięcia stawu łokciowego289
16.5. Złamanie dalszego końca kości ramiennej291
16.6. Złamanie bliższego końca kości łokciowej291
16.7. Złamanie bliższego końca kości promieniowej292
16.8. Specyfika leczenia przykurczów pourazowych stawu łokciowego294
16.8.1. Przyczyny powstawania przykurczów294
16.8.2. Rodzaje przykurczów294
16.8.3. Zakresy ruchu stawu łokciowego294
16.8.4. Diagnostyka295
16.8.5. Leczenie295
16.8.6. Postępowanie pooperacyjne296
17. Przedramię i ręka Leszek Romanowski, Ewa Bręborowicz 300
17.1. Neuropatie uciskowe nerwu łokciowego300
17.2. Neuropatie uciskowe nerwu pośrodkowego301
17.3. Neuropatie uciskowe nerwu promieniowego302
17.4. Rola fizjoterapii w leczeniu neuropatii w obrębie przedramienia i ręki302
17.5. Uszkodzenia ścięgien w obrębie przedramienia i ręki305
17.5.1. Uszkodzenie ścięgien prostowników palców305
17.5.2. Uszkodzenie ścięgien zginaczy nadgarstka i palców305
17.5.3. Fizjoterapia w uszkodzeniach ścięgien w obrębie przedramienia i ręki307
17.6. Złamania w obrębie przedramienia i ręki310
17.5.4. Tenoliza ścięgna310
17.6.1. Złamania dalszego końca kości promieniowej310
17.6.2. Fizjoterapia w leczeniu złamań w obrębie przedramienia i ręki311
18. Obręcz biodrowa, staw biodrowy i udo Jarosław Czubak, Agnieszka Stępień318
18.1. Charakterystyka czynnościowa stawu biodrowego318
18.2. Wybrane aspekty oceny funkcjonalnej321
18.3. Wady rozwojowe stawu biodrowego – przykurcze mięśni okolicy stawu biodrowego322
18.4. Biodro koślawe, szpotawe i dysplastyczne329
18.4.1. Biodro koślawe329
18.4.2. Biodro szpotawe330
18.4.3. Biodro dysplastyczne332
18.5. Zespoły przeciążeniowe miednicy i okolicy stawu biodrowego335
18.5.1. Entezopatie obręczy miednicznej i stawu biodrowego335
18.5.2. Zapalenia przeciążeniowe kaletek maziowych okolicy stawu biodrowego337
18.6. Choroby stawu biodrowego339
18.6.1. Choroba Legga–Calvégo–Perthesa339
18.6.2. Konflikt udowo-panewkowy342
18.6.3. Choroba zwyrodnieniowa stawów z umiejscowieniem w stawie biodrowym – koksartroza346
18.7. Obrażenia miednicy i stawu biodrowego352
18.7.1. Uszkodzenia obrąbka stawu biodrowego352
18.7.2. Złamania kości krzyżowej i miednicy352
18.7.3. Złamanie bliższego końca kości udowej354
18.7.4. Złamania trzonu kości udowej356
19. Staw kolanowy Artur Stolarczyk, Magda Stolarczyk, Bartosz Maciąg 360
19.1. Diagnostyka dysfunkcji stawu kolanowego360
19.1.1. Badanie podmiotowe360
19.1.2. Badanie przedmiotowe360
19.1.3. Diagnostyka obrazowa – wskazania361
19.1.4. Ocena funkcjonalna aktywności codziennej i sportowej362
19.2. Wady rozwojowe i choroby wieku dziecięcego364
19.2.1. Kolano koślawe i szpotawe364
19.2.2. Kolano tyłowygięte366
19.2.3. Choroba Osgooda–Schlattera366
19.3. Obrażenia stawu kolanowego367
19.3.1. Złamania367
19.3.2. Uszkodzenia więzadłowe368
19.3.3. Uszkodzenia łąkotek380
19.3.4. Uszkodzenia chrząstki383
19.3.5. Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego385
19.4. Zespoły przeciążeniowe stawu kolanowego387
19.4.1. Entezopatia więzadła rzepki – tzw. kolano skoczka387
19.4.2. Boczne przyparcie rzepki388
19.4.3. Zapalenie ścięgien mięśni gęsiej stopki389
19.4.4. Przerost ciała Hoffy390
20. Podudzie i stopa Jarosław Czubak, Agnieszka Stępień394
20.1. Charakterystyka czynnościowa394
20.2. Wybrane sposoby oceny funkcjonalnej396
20.3. Dziecięce wady rozwojowe – stopa płaska i płasko-koślawa397
20.3.1. Badanie przedmiotowe397
20.3.2. Badania obrazowe399
20.3.3. Leczenie399
20.4. Stopa płaska statyczna u dorosłych400
20.4.1. Badanie przedmiotowe400
20.4.2. Leczenie401
20.5. Stopa poprzecznie płaska402
20.5.1. Badanie przedmiotowe402
20.5.2. Leczenie402
20.6. Paluch koślawy403
20.6.1. Badanie przedmiotowe404
20.6.2. Badania obrazowe405
20.6.3. Leczenie405
20.7. Zespoły przeciążeniowe406
20.7.1. Przewlekłe zespoły przeciążeniowe ścięgna piętowego – achillodynia406
20.7.2. Zespół kanału stępu408
20.7.3. Zespół przeciążeniowy rozcięgna podeszwowego – tzw. ostroga piętowa410
20.8. Choroby stopy412
20.8.1. Choroba Haglunda–Severa412
20.8.2. Paluch sztywny413
20.9. Obrażenia podudzia i stopy414
20.9.1. Skręcenia stawu skokowo-goleniowego414
Skorowidz420

1.4.Terapiamanualna

Domasażuleczniczego,pozaśrodkamipoślizgowymi,możnazastosować

wielepreparatówstosowanychpowierzchniowo,zawierającychśrodkifarma-

kologicznieczynneztzw.obszaruOTC(over-the-counter)obejmującegoleki

wydawanebezrecepty(np.różnepreparatyzawierającediklofenak,heparynę,

diosminęitd.).Wtakichprzypadkachkażdorazowo,pozaupewnieniemsięobraku

występowaniaalergii,należyzastosowaćpróbęzwybranympreparatemnamałym

obszarzetzw.wrażliwejskóry,np.nawewnętrznejstronieprzedramienia.

Corazczęściejwholistycznymleczeniupacjentówzdysfunkcjaminarząduruchu

doichusprawnianiawykorzystujesięstosowanewinnychkręgachkulturowych

imającewielusetletnietradycjemasaże:tajski,akupunkturowymasażmeridianowy,

lomilominui,polinezyjskima-uri,ajurwedyjskiitp.-sąoneczęstołączonezjed-

noczesnymstosowaniemróżnychtechnikrelaksacyjnych.Dotyczytozwłaszcza

ﬁzjoterapiiprewencyjnej-wczesnejiodległej.

1.4.Terapiamanualna

Podstawąterapiimanualnejjest-opróczdoskonałegoobyciazanatomiątopogra-

ﬁczną,wiedzynatematwłaściwościposzczególnychtkanekbudującychnarząd

ruchuiznajomościposzczególnychtechnikterapeutycznych-umiejętnośćbadania

czynnościowegopacjentaiwłaściwegowyciąganiawniosków.Tylkobowiem

napodstawietakiegobadaniamożnazadecydowaćowyborzekonkretnejmetody

iposzczególnychjejtechnik.Terapeutapodokładnejanaliziepowinienwytworzyć

sobieindywidualnyobrazłańcuchaprzyczynowo-skutkowego.

Obecnieistniejetendencjadostosowaniaterapiimanualnejwmodeluholistycz-

nym,wktórymzwracasięuwagęnapacjentajakocałość,nieskupiającsię,jakto

wcześniejbywało,tylkonajednymniesprawnymukładzielubnarządzie.Możeto

oznaczać,żewpewnychprzypadkachnależyzamienićdotychczasstosowanąmetodę,

np.mobilizacjistawu,naneuromobilizacjęczytechnikimobilizacjitkanekmiękkich.

Terapiamanualnajeststosowanazarównowpodostrym,jakiostrymokresie

zaburzeństrukturalnych.Bywadobrymrozwiązaniem,kiedyzpowodutowarzy-

szącychprzeciwwskazańniemożnastosowaćklasycznejﬁzjoterapiianileczenia

farmakologicznego.

Trzebapamiętaćotym,żeterapiamanualnaoferujebardzodużomożliwości

terapeutycznychidajenierzadkodobrewyniki,alejesttojednazmetod,którąnależy

wplataćwcyklkompleksowejrehabilitacji,łączączmetodamikinezyterapii,masażu

czyﬁzykoterapii.Wokresiepóźniejszymleczeniamanualnegowartoteżpamiętać

ozalecaniuindywidualniedostosowanejkinezyterapiiwceluutrwaleniarezultatów

zabiegówmanualnychizapobieganianawrotomdysfunkcji.Masażnatomiastmoże

byćznakomiciewykorzystanyjakoprzygotowanietkanekdozabiegumanualnego

iwcelunormalizacjipobudzeniaukładunerwowegoponim.

Mobilizacjestawówwyparłyjużprawiecałkowiciezﬁzjoterapiidawniejszeroko

stosowaneinielubianeprzezpacjentówćwiczeniaredresyjne-bardzonieprzyjemne

Brak wyników

Fizjoterapia w ortopedii

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra