Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ceptorówireceptorówbóluznajdującychsięwskórze.wrezultaciedochodzido
integracjiobydwustrumieniimpulsów,któreprzezdrogęrdzeniowo-wzgórzową
docierajądozakrętuzaśrodkowego(gyruspostcentralis),zatracającprzytymdo-
kładnąinformacjęomiejscuswegopowstania.Prowadzitodotego,żepowstające
wkorzemózguwrażeniaodnosząsiędoobszaruskóryzwiązanegoprzezsegmen-
toweunerwieniezpołożeniemokreślonegonarządu.Teznanezpodręcznikówfi-
zjologiistrefyHeadamająznaczenienietylkowdiagnostycechorób.Umożliwiają
równieżprzezcelowanedziałaniebodźcamifizykalnyminaokreśloneobszaryskó-
ryoddziaływanienaczynnośćposzczególnychnarządów.
wszystkiedrogiaferentneznarządówzmysłowychskóryzdążajądowzgórza,
skądsąprzełączanedotworusiatkowatego,układulimbicznego,podwzgórza
ikorymózgowej.Takwięcbodźcedziałającenaskóręnietylkowywołująreakcje
odruchowe,którewyżejpokrótceomówiono,aletakżemusząwywieraćodległe
działanienaczynnościwyższychpięterośrodkowegoukładunerwowego.Jestto
mechanizmodległego,ogólnegodziałaniawielurodzajówzabiegówfizykalnych.
Połączeniamiędzyukłademlimbicznymitworemsiatkowatymsprawiają,że
np.poziomstanuczuwaniawtworzesiatkowatymwywierawpływnastanemocjo-
nalny.Zdrugiejstronyistniejąścisłepowiązaniatworusiatkowategoiukładurąb-
ka(limbicznego)zpodwzgórzem,cooznacza,żezmianomwobydwustrukturach
towarzysząobjawywegetatywne.wreszcienależyprzypomniećopowiązaniach
tworusiatkowategozneuronamiruchowymialfaigammarogówprzednichrdze-
niakręgowego.Jeżelipoziomaktywnościwtworzesiatkowatymwzrasta,do-
chodzidozahamowanianeuronówruchowychalfaidopobudzenianeuronów
ruchowychgamma.Zwiększasięwtedypobudliwośćwrzecionekmięśniowych,co
prowadzidowzrostunapięciamięśniowegoizwiększeniapobudliwościodrucho-
wej.Odwrotnie–zmniejszeniepoziomuaktywnościtworusiatkowategopowoduje
zmniejszenienapięciamięśniowegoipobudliwościodruchowej.Impulsyaferentne
zrozciągniętychwrzecionekpracującychmięśniibodźcezimnanajsilniejpodno-
sząpoziomaktywnościwtworzesiatkowatym.Odwrotniedziałająbodźceciepła
imaksymalnierozluźnionewrzecionkamięśniowe.Zwłaszczasilniedziałająbodź-
cezimnanatwarzistopy,cojestzwiązanezobecnościąwichobrębieszczególnie
dużejliczbyreceptorówzimna.Fizjologicznemechanizmydziałaniazimnaiciepła
bardziejszczegółowoomówionowrozdzialenatematwodolecznictwa.
Układnerwowyautonomicznyreagujenaimpulsydocierającedoniegowna-
stępstwiedziałaniabodźcówodruchamiprzebiegającymiwedługswoistego,typo-
wegowzoru.Oprócztegodochodzijednakdomniejszegoczywiększegonieswo-
istegopobudzeniaadrenergicznegoukładuautonomicznego,coszczególnienasila
ergotropoweczynnościorganizmu.Tonieswoistedziałaniebodźcówodnosisię
równieżdoczynnościukładuczuciowo-ruchowego,cowyrażasięwzrostemnapię-
ciamięśniowegoizwiększeniempobudliwościodruchowejorazmawpływna
przebiegprocesówpsychicznych,powodujebowiemzwiększenieintensywności
stanuczuwaniainapędu.Należydodać,żewpływnatęreakcjęwywieraprzede
wszystkimdawkabodźca,awięcjegosiłaiczasdziałania,awmniejszymstopniu
jegorodzaj.
Nieswoistereakcjetowarzyszącedziałaniubodźcawystępująrównieżwskórze
ibłonieśluzowejdziękiuwalnianiuzndepot”tkankowegohistaminyiinnychhor-
monówtkankowych.wreszciebodźcedziałająprzeztwórsiatkowatyipodwzgó-
rzenaprzysadkę,powodujączkoleiwydzielanieACTHpobudzającewydzielanie
35
