Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
polskichstosunkówdwustronnych.Jednązpierwszychoznaknadchodzących
zmianbyłopoparcie,jakiegoministersprawzagranicznychAugustZaleskiudzie-
liłWęgromwLidzeNarodówwzwiązkuzeskandalemwokółtransportubroni
zatrzymanegowSzentgotthárdnaWęgrzechw1928roku.Jeszczewtymsamym
rokuministrowiesprawzagranicznychobupaństwpodpisaliwWarszawietraktat
koncyliacyjno-arbitrażowy1.Poodwiedzinachwęgierskiegoministrasprawzagra-
nicznychLajosaWalkowWarszawiewrokunastępnymwizytęwBudapeszcie
złożyłAugustZaleski.W1930rokudoWarszawyprzybyłKunoKlebelsberg,-
gierskiministerwyznańreligijnychioświeceniapublicznego:wizytaKlebelsberga
zapoczątkowałapóźniejszedobrestosunkikulturalnepomiędzyWęgramiaPol-
ską.W1931rokuwBudapeszciepodpisanokonwencjędotyczącążeglugipo-
wietrznejwowymczasieprzedstawicielemWęgierwWarszawiebyłposełnad-
zwyczajnyiministerpełnomocnyPéterMatuska(1930–1935).
Podkoniec1932rokupremieremWęgierzostałGyulaGömbös,podczasgdy
wPolscenaczeleMinisterstwaSprawZagranicznychstanąłcieszącysięzaufa-
niemPiłsudskiegoJózefBeck.Wwynikutychzmiannastąpiłoożywieniepolityki
zagranicznejwobukrajach.ZanajważniejszychpartnerówWęgierGömbösuwa-
żałWłochyiAustrię,jednakpodojściudowładzyHitleraszczególnąuwagępo-
święciłtakżestosunkomzNiemcami.TymczasemPolskaw1934rokupodpisała
zNiemcamiukładonieagresji,ponieważzaśwowymczasiestosunkipolsko-cze-
chosłowackiebyłynienajlepsze,okolicznościsprzyjałyrozwojowiwspółpracy
polsko-węgierskiej.Ztegowzględunapaździernik1934rokuzaplanowałGöm-
bösoficjalnąwizytęwPolsce2.Stronawęgierskawiązałaztymspotkaniemogrom-
nenadzieje,jednaknakilkadniprzedplanowanymwyjazdemwMarsyliipodczas
zamachuzginęlijugosłowiańskikrólAleksanderIKaradziordziewićorazfrancu-
skiministersprawzagranicznychLouisBarthou.Ponieważwsprawiewykryto
takżewątekwęgierski,wizytapremieraWęgierwPolscestanęłapodznakiemza-
pytanianiebyłopewne,czystronapolskawogóleprzyjmieGömbösa.Tymcza-
semrządpolskiwkryzysowejsytuacjiwykonałogromnygestwstronęWęgier
pomimotego,cozaszło,programwizytypozostałniezmieniony,dziękiczemu
wdniach19–22października1934rokuGömbösmógłgościćwPolsce.WWar-
szawiewęgierskipremierspotkałsięzmarszałkiemJózefemPiłsudskim,prezy-
dentemIgnacymMościckim,premieremLeonemKozłowskimorazministrem
sprawzagranicznychJózefemBeckiem,zktórymiprowadziłrozmowydotyczące
możliwościwspółpracypomiędzykrajamiEuropyŚrodkowej3.Mimożenapłasz-
1
M.Koźmiński,Ostosunkachpolitycznychpolsko-węgierskichwokresiemiędzywo-
jennym(1918–1939),w:J.Żarnowski(red.),PrzyjaźnieiantagonizmystosunkiPolski
zpaństwamisąsiednimiwlatach1918-1939,Wrocław1977,s.283.
2
SzerzejnatematkontekstuwizytyGyuliGömbösawPolscezob.M.Koźmiński,Wizyta
premierawęgierskiegoGömbösawWarszawiewpaździerniku1934r.,w:StudiazdziejówZSSR
iEuropyŚrodkowej,Wrocław1969,tomV
,s.210-228.
3
MNLOLK6459.csomó193417.tételWizytawPolsce.
10