Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
FLAGRANTEBELLO
iSztokholmie57.MonografistagazetyJerzyŁojektwierdzi,żeŁuskinastale
korzystałjedyniezkilkuczasopism(nGazetaHamburska”,nGazetaLejdej-
ska”,nGazettedeFrance”inCurierduBas-Rhin”),adlazorientowaniasię
wwydarzeniachpołudniowoeuropejskichprenumerowałjednozpismwło-
skich,najpewniejwychodzącąwGenuinGazetteUniversalle”58.Zmoich
badańwynika,żetaostatnianałamachnGazetyWarszawskiej”wzmianko-
wanabyłatylkodwarazyinawetjeślizdarzyłysięwtymwzględziejakieś
przeoczenia,itakbędątojednostkoweprzypadkiświadcząceookazjonal-
nymjedynieczerpaniuztegopisma.Chętnienatomiastpowoływałsię
ŁuskinananWienerZeitung”iprawdopodobniedzienniktenprenumero-
wał-jeślinieprzezcałyokreswydawaniaswojejnGazety”,toprzynajmniej
winteresującymmnieokresie,napewnozaśwlatach1788-178959.
Wprzypadkupozostałychperiodykówrzeczprzedstawiasiębardzopo-
dobnie.Wiadomościzagranicznestarąmetodąprzedrukowywanozdzien-
nikówipismobcych,przeważnieniemieckich,angielskichifrancuskich,
przyczymnajczęściejwykorzystywanodotegonGazetęHamburską”.Re-
daktornPamiętnika”-ksiądzŚwitkowskiczerpałnadtoobficieznMercure
deFrance”,nJournaldeParis”inDziennikaUczonegoAltońskiego”60.
Drugimobokprasyzagranicznejźródłemnowinpolitycznych,czyliak-
tualnychwiadomościzeświata,byłydoniesienianapływająceodkorespon-
dentów.Nautrzymaniestałychisystematycznieopłacanychsprawozdawców
mogłysobiepozwolićnaprawdęnieliczneredakcje.Przeważniekorzystano
więczuprzejmościznajomychodbywającychdalekiepodróże,zlistówpry-
watnych,zkorespondencjihandlowejczyrelacjiagentówdyplomatycznych.
Byłtonajcenniejszyrodzajinformacjiiimpoważniejszebyłopismo,tym
chętniejztakichmateriałówwłaśnieczerpano61.Doniesieniateopatrywano
nagłówkiemnZlistu”,dodającnazwęmiasta,zktóregonapłynęławiado-
mość(np.nZlistuzWiednia”),alboteżtytułowano:nZlistówprywatnych”,
nListypartykularne”,nAutentycznarelacja”itp.Bywało,żeredakcjedruko-
wałykomunikatyprzekazaneimzwłasnejinicjatywyprzezczytelników62,
57GW
,27VI1789,nr51,suplement,s.[2];7XI,nr89,s.[2];23VI1790,nr50,s.[1];
3VII,nr53,suplement,s.[3];28VII,nr60,s.[3].
58J.Łojek,nGazetaWarszawska”…,s.33;idem,Dziennikarze…,s.57-58.
59Por.przyp.37,gdzieodniesieniadoźródła.
60I.Łossowska-Zaporowska,nKorespondentWarszawski”…,s.32;A.Goriaczko,op.cit.,
s.41;I.Homola-Dzikowska,op.cit.,s.29-32;D.Hombek,op.cit.,s.63.
61J.Łojek,Dziennikarze…,s.12;idem,nGazetaWarszawska”…,s.32.
62PrzykłademnListpewnegopodróżnegozMultand.1listop.”(GW
,8XII1787,nr98,
suplement,s.[2]),nExcerptzlistupisanegod.19lutegozParyżadoWarszawy,odjednego
