Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Przekłady
filozofia,azwłaszczażadnanowafilozofia,niezawierawsobieswoje-
gopoczątku.Wiedzahistorycznofilozoficznajestcałkowiciezawieszo-
nawpróżni,niemożebyćtraktowanajakoistotneźródłoproduktyw-
negofilozoficznegomyślenia.AlejużwswympóźnymdzieleKryzys
naukieuropejskiejifenomenologiatranscendentalnadowodziHus-
serl,żepodstawowychproblemówfilozofiiniesposóbanizrozumieć,
anipoznaćbezichhistorycznofilozoficznegokontekstu.Tennie-
zwykły,wręczparadoksalnyzwrotHusserlaniestałsiędotądprzed-
miotempoważniejszychstudiów.
ChociażHusserlniepisałtekstówhistorycznofilozoficznychwdo-
kładnymtegosłowaznaczeniu,tojednakjegofilozofiajestosobliwym
dialogiemztradycjąfilozoficzną,począwszyodjejdemonstracyjnego
odrzucenia,ażponiemalcałkowitewykorzystanie.Wjegoogromnej
spuściźnieodnajdujemywzasadzietylkojednąpracępoświęconą
dziejomfilozofii2.Jesttotymbardziejzastanawiające,żeHusserlco
rokuażdolattrzydziestychwykładałhistorięfilozofiinauniwersyte-
tachwHalle,GetyndzeiweFryburgu.
Tym,cowyróżniabadaniahistorycznofilozoficzneHusserla,jest
fakt,żesąonecałkowiciepodporządkowanerefleksjifenomenologicznej.
WsposóbjednoznacznyprzekonująnasotymtakiepracejakMedytacje
kartezjańskie(1931)orazKryzysnaukieuropejskiejifenomenologia
transcendentalna(1936).Ogólnazasadapodporządkowaniadziejów
filozofiisystematycznejfilozofiiobecnajesttakżewtwórczościHegla,
WindelbandaczyCassirera,leczwłaśnieHusserldoprowadziłjądonie-
malskrajnejpostaci,przekroczonejjużtylkoprzezHeideggera,dlaktó-
regojedynymcelemfilozofowaniajestuzasadnieniekwestiibycia3.
Faktycznarealizacjategozadaniaprzejawiasięwtym,żewszelkie
badaniahistorycznofilozoficznemają,zdaniemHusserla,niezależny
charakterteleologicznieaktualizującegoznaczenia.Ożywiającewspo-
mnienieonaszychfilozoficznychpoprzednikach,jakpiszeHusserl
wKryzysie...,działawszaktylkowjednymteleologicznymkierunku—
odkrywadrogęprowadzącądopowstaniafenomenologii.DlategoHus-
serlwdziejachfilozofiiposzukujeprzedewszystkimtranscendentalne-
goimpulsu4,któryzaznaczyłsięjużwsofistyceimyślisokratejsko-pla-
tońskiej.Wzasadziechodzimuonowy,mającyuniwersalnysensdla
filozoficznejświadomościludzkości,motywfilozoficzny,wktórymporaz
pierwszynaiwneprzeznaczenieświatastajesięproblematyczne.
2Por.E.Husserl:ErstePhilosophie(1923/1924).ErsterTeil:KritischeIde-
engeschichte.Bd.7.Hrsg.R.Boehm.DenHaag—Dordrecht1956.
3Por.V.Leško:Filozofiadej.nfilozofie.Silnéaslabémodely.Prešov2004,
s.158—197.
4Por.E.Husserl:ErstePhilosophie...,s.60.
