Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przedpozbawieniemichwładzy.JaksamF.R.Erkenszaznaczył,wynikałoto
zesłabościdynastiiirównoczesnegowzrostuwpływumożnych,zatemnie
możnawtymupatrywaćnarodzinmyśliojednościpaństwawkręgachnomi-
nalnierządzącejdynastii,tymbardziej,żeArnulfingowiewVIIIw.przedipo
objęciuwładzydokonywalipodziałupaństwamiędzyswychpotomków
27
.
Wokresiemerowińskimwwyznaczonychdziałachnormąbyłodziedzi-
czenieprzezbracizmarłegowładcy,którzywtakimwypadkudzielilimię-
dzysiebienowyobszar,lubprzejęciewładzyprzezjednegozsynówzmar-
łego
28
.Czywtymostatnimwypadkumożnaupatrywaćwyłonieniasię
symptomówzachowaniajednościpaństwanapoziomiewyznaczonych
działów,niesposóbjednoznacznieodpowiedzieć,zewzględunabrakod-
powiedniejpodstawyźródłowej,choćpozostajewjakiejśsferzeprawdopo-
dobieństwaprzejęcietegowzorudlacałegopaństwa,cojednakmogłona-
stąpićdopierowczasiepóźniejszym.
Whistoriografiitradycyjniedopatrywanosięjednakpoczątkówideijed-
nościpaństwa,naktórązresztąsilnywpływwywarłyrozważaniaściśleteo-
logicznejnatury,dopieropodkoniecrządówKarolaWielkiego
29
.Pierwszym
tegosymptomemmiałbyćwierszbiskupaTeodulfazOrleanuzokoło806r.,
powołującegosięnazgodnerządytrzechlegendarnychkrólówHiszpanii,
przeciwstawiającegotemurównocześnieliczneprzykładyzBibliiidlatego
teżdomagającegosięprzejęciawładzyprzezjednegozbraci
30
,zapewneKa-
rolaMłodszego
31
.RównieżiryjskiemigrantwpaństwieKarolaWielkiego,
HibernicusExul
32
,opowiedziałsięzajedynowładztwem,twierdząc,żetak
jakjedenjestBóg,takinaziemipowinienbyćtylkojedencesarz.Tymsa-
mymzapoczątkowałontemat,któryokreśliłcałąteologicznądyskusjęojedno-
ścipaństwaiwładzyiwywiódłniepodzielnośćimperiumzprzykładujed-
1111111
27
Zob.ibidem,s.53inn.
28
WyjątekstanowiłasukcesjapoChildebercieIIw596r.,kiedyspadekobjęłodwóchsy-
nów.Zachodziłytujednakszczególneokolicznościzob.ibidem,s.49.
29
Zlicznejhistoriografiizob.tuprzykładowo:A.Kleinclausz,L’empire…,s.277inn.;G.Eiten,
Dasunterkönigtum…,s.62inn.;R.Faulhaber,DerReichseinheitgedanke…,s.21inn.;
H.Fichteneu,DaskarolingischeImperium.SozialeundgeistigeProblematikeinesGroβreiches,
Zürich1949,s.224inn.;T.Mayer,StaatsauffassunginderKarolingerzeit,HZ,173:1952,
s.467inn.;W.Mohr,DiekarolingischeReichsidee,Münster1962,s.70inn.;E.Boshof,
Einheitsidee…,s.174inn.;idem,LudwigderFromme…,s.129inn.orazF.R.Erkens,Divi-
siolegitima…,s.469inn.
30
Theodulficarmina,MGHPoetarumlatinorummediiaeviI,Berlin1881,carm.XXXIV,
s.526.
31
Zob.ibidem,carm.XXXV
,s.526in.
32
HiberniciexulisetBernowicicarmina,ibidem,carm.I,s.395.
29