Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
5
6
Rozdział1
Wstęp
przyszłepaństwoniemieckie
Z
arządówKarolaWielkiegodoszłodopodbojuSasów.Wyda-
rzenietooznaczałoprzyłączenieostatniegoplemieniagermań-
skiegopoprawejstronieRenudopaństwakarolińskiego.
Równocześnieteżwyznaczyłoramy,wktórychformowałosię
1
,obejmująceponadtoswymzasięgiemBawa-
rię,Szwabię,wschodniąFrankonię,atakżeLotaryngię.Jużnapodstawie
tylkotegofaktumożnastwierdzić,żeproceskształtowaniasiętegopaństwa
byłdługotrwały,zdaniemwieluhistorykówkończącysięnaprzestrzeniod
połowyXIdopoczątkuXIIw.Rozważeniezatemproblemuformowaniasię
państwaniemieckiegozaHenrykaIiOttonaIdojegokoronacjicesarskiej
wRzymie2lutego962r.oznaczaograniczeniejegocharakterystykitylkodo
określonegowycinkaczasowego.Naobranietakichramchronologicznych
wpłynęłoto,żewrazzobioremnakrólaHenrykaIw919r.doszładowła-
dzywewschodniejczęścipaństwafrankijskiegonowadynastia,oryginalnie
1111111
1
Odnośniedoterminu„państwo”dlawczesnegośredniowieczanależyzaznaczyć,żejuż
wlatachtrzydziestychXXw.zaczętopodawaćwwątpliwośćpojmowaniegojakozin-
stytucjonalizowanejiscentralizowanejformywładzy.Zamiasttegoukutopojęcie„pań-
stwawięziosobistych”.Wmyśltejteoriistrukturywładzyzasadzałysięnawzajem-
nychwięziachosobistych(pokrewieństwo,związkiprzyjaźni)władcyzpodlegającym
mumożnowładztwemorazwewnątrztejgrupy,cowsposóboczywistydeterminowało
politykęiokreślałocharakterpaństwa.Wtychwarunkachkrólowiprzypadłarola
czynnikaintegrującego,corównocześnieczyniłozniegoijegorodzinysymbolirepre-
zentantapaństwaorazjegonajwyższyiniezbędnyorganwładzy.Dopieronapoczątku
Xw.zaczętowyraźnieodróżniaćpaństwoodrodzinykrólewskiej,dziękiczemustało
sięmożliweprzekazanienastępstwanatronietylkojednemuzsynów,cozkoleido-
prowadziłodowyłonieniasięideiniepodzielnościpaństwa.Zob.T.Mayer,DieAusbil-
dungderGrundlagendesmodernendeutschesStaatesimhohenMittelalter,HZ,159:1938,
s.457inn.;G.Tellenbach,DiegeistigenundpolitischenGrundlagenderkarolingischer
Thronfolge.ZugleicheineStudieüberkollektiveWillensbildungundkollektivesHandelnim
neutenJahrhundert,FMST,13:1979,s.184inn.orazF.Graus,Verfassungsgeschichtedes
Mittelalters,HZ,243:1986,s.529inn.
5
