Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Tło
Państwonarodowe,zwaneprzezMachiavellegoksięstwem,rzecztworzona
przezwładcę,miałosiępojawićwszędzie.Gdyczujnyobserwatorzauważyłpo-
działLudwika,mógłbyprzewidziećMaksymilianaiFerdynanda.Centrum
wkażdymprzypadkustanowiłdynasta,dążącydowojnyipodnoszącywojsko-
wąsprawność.Francjamogłastaćsiępaństwemnarodowympodobniejak
HiszpaniaczyAnglia,tworzącnarodowąliteraturę,armięiwpewnymsensie
kościół,alenawschódodRenusytuacjacesarstwabyłatakzłożona,żeHabs-
burgowieprzeciwstawialiFrancjinieprawdziwepaństwonarodowe,leczzle-
peksojuszy.RzutokanagenealogięHabsburgówuzmysławiatrudności,któ-
rymmusiałstawićczołaFranciszekI.
GłównąrolęodgrywatuMaksymilian.Jegoojcu,cesarzowiFryderykowi
III,zpewnościąbrakowałośrodków,byzewrzećsięzFrancją.Rządziłon
wlatach1440-1493iniebyłagresywnyaniznatury,anikonieczności.Został
cesarzemjakowładcaStyrii,właśniedlatego,żeNiemcychciałysłabego
zwierzchnika.Niemógłwiele–Węgry,PolskaiCzechystwarzałymuproble-
my,Niemcywykazywałysiękrnąbrnością,władzaFryderykanadAustriąpo-
zostawałasporna,astalegroziliTurkowie.Niemożezaskakiwać,żeprzezcałe
panowanieprzypominałrzekębeznurtu,powolną,meandrującą;całkowita
niesławadlacesarza,choćzlatamiznaczyłjakoHabsburgcorazwięcej,przeka-
zującsymbolAEIOUenergicznemusynowi.Rzekomaklęskatozłudzenie–
antraktniejestkońcem,tojedyniepustaprzestrzeńmiędzyjednymadrugim
faktem;bezbarwnepanowanieFryderykaIIIoznaczakoniecŚwiętegoCesar-
stwaRzymskiegoipoczątekdynastiihabsburskiej.
SytuacjanabierakolorówzpojawieniemsięmłodegoMaksymiliana;to
Habsburgpełnągębą,aślubzMariąBurgundzkądajemuoparcienadRenem.
Mariaujrzałagow1473rokuwTrewirze,młodzieńcazgarbatymnosem
idworskimimanierami;portugalskakrewożywiałastyryjskąnieruchawość.
Byłzabiedny,byzgodniezumowąprzybyćdoGandawy,pokryławięcjego
wydatki.Przyjechałwięcwnocy,wprostzgockiegowschodu.
Maksymilian,orokmłodszyodnarzeczonej,pocałowałjąpierwszyraz
wTrewirzezestojącymobokbiskupemmiasta.Przymałżeństwachkrólew-
skichobcychpanowałzwyczaj,żedziewczynaukrywanapiersikwiat,który
musiwziąćnarzeczony.Maksymiliannapróżnoszukałgowjejgorsecie,aż
wreszciebiskupporadziłMariipoluzowaćstansukni,coprzyniosłosukces.
Następnegorankazostalizaślubieni.
MaksymilianpożądałNiderlandówjakomłodydziedzicwielkiego,zrujno-
wanegoirozpadającegosięcesarstwa,któremujegoojciecionsamzdawalisię
zbędni.PodwóchlatachzpierwszymilandsknechtamiwalczyłpodGuinegate.
KonfliktzFrancjąstałsięterazjegosprawą.
ZwycięstwopodGuinegateprzypadłonarok1479.MaksymilianiHenryk
VIIImielipowtórzyćstarciewtymsamymmiejscuw1514roku.Wciągudłu-
gichlat,dzielącychtedwienieistotnebitwy,Maksymilianprzeprowadzinie-
wiarygodnąliczbępodobnychdziałań–zdajesię,żeniemalwszystkiezaczyna-
