Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FrancuskiteatrkobietnaprzełomieXIXiXXwieku
9
sięnarodzinie.Pozatym,niemiałaonarzekomopredyspozy-
cjiintelektualnychdozrozumieniapewnychkwestiispołeczno-
-politycznych,którepojmowałjedyniemężczyzna.Naprzeło-
mieXIXiXXwiekuniewiastywciążmusiaływalczyćztyleż
licznymi,ileodwiecznymistereotypamiutrwalającymiowąnie-
sprawiedliwość.Jeszczew1900roku,kiedyfeminizmzdobywał
corazwięcejzwolenników,kobietęuważanowciążza„osobęnie-
letnią”7,nadktórąnależyroztoczyćopiekę.Największymbodaj
mizoginemwszeregachanarchistówbyłPierre-JosephProud-
hon(1809–1865),którysprzeciwiałsięwszelkimprzejawom
równouprawnieniakobietimężczyznchociażbyztegopowodu,
iżkobieciezarezerwowanojuż„uprzywilejowaną”rolę„prze-
wodniczki”rodziny.PiotrLaskowskidosyćdosadnieprzedsta-
wiapoglądytwórcyfrancuskiegoanarchizmunatematrówności
płci,ukazując,jakniedorzecznymiargumentamiposługiwalisię
mężczyźniwystępującyprzeciwemancypacjikobiet,żądającza-
razemsprawiedliwościdlauciemiężonychklasspołecznych:
WedleProudhonadążeniedoemancypacjikobietjestwyłącznieskutkiem
kryzysutradycyjnejrodziny.Uleczyćsystemekonomiczny,daćmężom
możliwośćgodnejpracytostworzyćsytuację,wktórejkobietynawetnie
wpadnąnapomysłemancypacji.Miejscemrealizacjikobiecościjestro-
dzina,wniejkobiecieprzysługujewładza„królowej”.Mężczyzna,którego
kobietama„kochaćniedlajegourody,leczsiły”,wrodzinnejatmosfe-
rzerozwijaswągodność,zdecydowanieipoczuciesprawiedliwości.Wy-
chodzącodstwierdzenia,żekobietysąfizyczniesłabszeodmężczyzn,
Proudhondlaobronypatriarchatuodwołujesiędomatematykiisnujeko-
micznerozważania:proporcjęsiłykobiecejimęskiejkalkulujena2:3,po
czymstwierdza,żeiwsilemoralnej,iwrozumowaniuproporcjajesttaka
sama,aponieważzdolnościtemnożąsięwzajemnie(?!),dochodzimy
wpostępiegeometrycznymdowniosku,żenieuleczalnapodrzędnośćko-
bietywobecmężczyznynapolupracy,wiedzyisądówmoralnychwyraża
sięstosunkiem8:278.
7
L.Mercier,LesUniversitéspopulaires:1899–1914.Educationpopulaireet
mouvementouvrieraudébutdusiècle,LesEditionsOuvrières,Paris1986,
s.155.
8
P
.Laskowski,Szkicezdziejówanarchizmu,MuzaSA,Warszawa2007,
s.454–455.
