Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
;yzrozumiećpostawęidążeniaLudwikaXIV
,trzebawykorzystaćtakże
pamiętnikifrancuskiezepoki.Wszystkieniemalzawierająwzmianki
oobiorzeFrancuzanatronpolski.Szczegółowopokazujątakżewydarze-
nianadworzefrancuskim,wktórewmieszanybyłksiążęConti.Dziękinim
więcejwiadomooprzyczynachniełaski,wjakąpopadł,igłębokiejniechęci,
jakiejnabrałdoniegoKrólSłońce.Wspomnieniazdworupokazująnam
równieżpostawęsamegoksięciaiprzyczynyrezerwy,zjakąprzyjąłwybór
wPolsce.Dodaćtrzeba,żeprzekazytesąniejednoznaczne.PanideCaylus
okazywałaksięciuprzychylność,awobeckrólazachwyt33,natomiastmar-
kizdeDangeauŻbezstronnośćwzględemksięciaiLudwikaXIV34.Najszer-
sząpanoramęroztoczyłprzedczytelnikiemSaint-Simon.Jegowersjajestnie
tylkonajbardziejszczegółowa,aleinajciekawsza.Autorniestroniłodcię-
tejcharakterystykiswoichbohaterów,bywałwręczzjadliwy.Wielcenieprzy-
chylnyLudwikowiXIV
,podziwiałksięciaContiibyłpełenszacunkudlaje-
dynegoksięciazfrancuskiejrodzinykrólewskiej,któryzachowałczystość
krwi.Saint-Simonposuwałsięczasemdoprzeinaczeńizmyśleń,należyza-
temuważaćpodczaskorzystaniazjegopamiętników35.
NajobszerniejszaczęśćpracyzostałaopartanaŹródłachniedrukowanych.
Jakwspomniałam,zkorespondencjiczerpiemywiedzędośćfragmentarycz-
ną.Dowiadujemysięraczejoprowadzonychrozmowach,anieoichtreści36.
Więcejwnioskówdasięwysnućztonutejkorespondencjilubzsamejwy-
miany,jejczęstotliwości,nazwisknadawcówiodbiorców,choćzałożyćtrze-
ba,żezachowałasiętylkoniewielkaczęśćlistów.Znaczącączęśćwiedzyna
tematprzebieguwalkielekcyjnejczerpiemytakżezpismulotnych37.Ujaw-
niająonezcałąmocąbrutalnośćzmagańiznaczeniepartnerówtejskompli-
kowanejgry.Wnikliwalekturatychpublikacjiprowadzidoocenywysiłku,
jakiwłożono,byutwierdzićniektórychkandydatównadrodzedotronu
izepchnąćzniejadwersarzy.Wśródinteresującycharchiwaliówznajdująsię
takżediariuszesejmoweipismasejmikoweróżnegotypu.Zachowałysięone
przedewszystkimwzbiorach;ibliotekiCzartoryskichwKrakowie38ibi-
33M.Caylusde:Wspomnienia.Przekł.W.
;ieńkowska.Warszawa1971.
34Dangeau:Abrégédesmémoiresoujournaldumarquisde...Ed.S.Genlisde.T.1.
Paris1817.
35K.SaintSimonde:Pamiętniki.Przekł.A.iM.;ocheńscy.Warszawa1961.
36ListyznajdująsięprzedewszystkimwzbiorachAGADAPPŻteka163,ARIIteka
1513;ARVŻteki1428,2878,3474,5722,6654,8667,9362,10701,12050,12776,13939,
16210;;.Czart.Żrkps441,443,446,569,1668,1672,2514,5839,5876,5922;;NŻrkps
9015;;.Oss.Żrkps260,651,1286,23242;;.PANŻrkps366,399,978,981;;.PANK.Ż
rkps394,395,398,423,596,951,966,1516.
37;.Czart.,rkps186,187,189,440,441,442,1669,1674;;.PAN,rkps409,1402;;.PANK.,
rkps397,398,399,984,1074.
38;.Czart.,rkps188,189,521.
15
