Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Konsulhonorowy
Art.5
władz.Zbiegiemczasukonsultakiprzestawałbyćprzedstawicielemfak-
toriikupieckiej,astawałsięwysłannikiempaństwa,powoływanymprzez
centralneorganywładzy.WAnglii,zaczasówRyszardaIII,powołano
pierwszegokrólewskiegokonsulawPizie.Zostałonzaopatrzonywlisty
komisyjne,awięcdokumenty,którewydawaneidzisiaj.Wwysłaniu
pierwszegokonsulahkrólewskiego”możnaupatrywaćpoczątkówpo-
działunakonsulówhonorowych(consuleselecti)izawodowych(consules
missi)6,choćdopierowXVIIIw.zaczętowprowadzaćstałewynagrodze-
niedlakonsulów,wXIXw.zaczętoprzywiązywaćwagędokwestiioby-
watelstwakonsula,ajeszczepóźniejokreślaćwymaganiawobeckan-
dydatówdosłużbykonsularnej.
Wczasachmonarchiiabsolutnychinstytucjakonsulahonorowe-
goprzestałabyćpopularna,jednaknaprzełomieXIXiXXw.rozwój
przemysłu,handlu,obrotumiędzynarodowegospowodował,żepań-
stwadostrzegłyzaletytejinstytucji.Korzystniejjestpowoływaćkon-
sulówzokreślonegośrodowiskahandlowego,niżwysyłaćnieznających
realiówurzędników.
JednocześnieodXIXw.podejmowanepróbyopracowaniajedno-
litejdefinicjikonsulahonorowego,określanegonaprzestrzenidziejów
jako:consulelectus,consuladhonorem,consulmarchand,non-career
consul,unsalariedconsul,honoraryconsul,consulotherthanconsulof
career,consulhonorarium7.Jednakwewspółczesnymprawiemiędzyna-
rodowymbraktakiejdefinicji.
Konwencjawiedeńskaostosunkachkonsularnychwart.1ust.2wy-
różniakonsulówzawodowegoihonorowego,jednakniedefiniujetych
instytucji(działdrugirozdziałutrzeciegoww.konwencjipoświęconowy-
łączniekonsulomzawodowym,arozdziałtrzecihonorowym.Pozostałe
częściodnosząsiędoobutychinstytucji).Konwencjawiedeńskaosto-
sunkachkonsularnychniejestjedynymźródłemprawamiędzynarodo-
wegowtymzakresie.Statuskonsulówhonorowychmożebyćjeszczere-
gulowanyprzezumowydwustronneoraznadrodzepraktykipomiędzy
6
Zob.W.S.Staszewski,Rozwójhistorycznyinstytucjikonsulahonorowego,RNP1997,t.VII,
s.226–234;J.Sutor,Leksykondyplomatyczny,Warszawa2010,s.217.
7
Por.S.Sawicki,Prawokonsularne.Studiumprawnomiędzynarodowe,Warszawa2003,s.289–293;
J.Sutor,Leksykon…,s.217.
BarbaraMikołajczyk
35