Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.5
Rozdział1.Przepisyogólne
państwami.Artykuł73Konwencjiwiedeńskiejostosunkachkonsular-
nychstanowi,żejejpostanowienianiewpływająnainneumowykonsu-
larnezawartewcześniejprzezpaństwa.Nicteżniestoinaprzeszkodzie
zawieraniudalszychumów(choćzauważasię,żezazwyczajnieregulują
oneszczegółowosytuacjikonsulahonorowego)8,którebypotwierdza-
ły,uzupełniałylubrozszerzałypostanowieniakonwencjiwielostronnej.
WprzypadkuPolskihistoriakonsulówhonorowychsięgaXVIIIw.
W1776r.patentnakonsulapolskiegowHamburguuzyskałkupiec
Berthardt9.Wrazzodzyskaniemniepodległościw1918r.państwopol-
skiewprowadziłodoswojejsłużbyzagranicznejinstytucjękonsulówho-
norowych.Uregulowałyprzepisyustawyzdnia11listopada1924r.
oorganizacjikonsulatówioczynnościachkonsulów.Ustawamiałacha-
rakterramowyitechniczneaspektytworzeniaplacówekkonsularnych
regulowałyokólnikiizarządzeniaMSZ.
W1939r.Polskamiałana232placówki150konsulatówhono-
rowych.PodczasIIwojnyświatowejkonsulatyhonorowenadaldziała-
ły,choćichliczbazmniejszyłasięopołowę.Konsulatytestanowiłyele-
mentciągłościpaństwapolskiego,zajmowałysięopiekąnaduchodźcami
iszkolnictwem10.Powojnieniepowoływanoinieprzyjmowanokonsulów
honorowych(nielicznewyjątkiwynikałyzprzedwojennychumówdwu-
stronnych),choćstaleobowiązującaustawaz1924r.natopozwalała11.
WokresiePolskiejRzeczypospolitejLudowejwskazywanosprzeczność
tejinstytucjizzasadamiustrojowymipaństwsocjalistycznychoraznajej
kolizjęzzasadąmonopoluhandluzagranicznego.Jednakkryzysgospo-
darczylat80.XXw.wPolscespowodowałkoniecznośćposzukiwania
oszczędnościizwiększeniaskutecznościdziałaniasłużbykonsularnej.
Przyjętowięcnoweregulacjedotyczącepowoływaniakonsulówhonoro-
8
Zob.P
.Czubik,Konwencjekonsularne(w:)Leksykonprawaiprotokołudyplomatycznego.
100podstawowychpojęć,red.S.Sykuna,J.Zajadło,Warszawa2011,s.151in.
9
Zob.W.S.Staszewski,RyshistorycznyinstytucjikonsulahonorowegowPolsce(w:)Historia
etius.KsięgapamiątkowakuczciKsiędzaProfesoraHenrykaKarbownika,red.A.Dębiński,G.Gór-
ski,Lublin1998,s.303.
10
Por.tenże,Ryshistorycznyinstytucji…,s.311;T
.Joniec,Polskasłużbakonsularna1918-1995,
Warszawa1996,s.49–50.
11
Zob.K.Libera,Instytucjakonsulahonorowegoijejwykorzystaniewpolskiejsłużbiezagranicz-
nej,ZNSGPiS1958,nr6,s.246.
36
BarbaraMikołajczyk