Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
bardziejkonkretnymterminem„sprawne”.Niecoskracającinterpretacjęprzed-
stawianąnagruncieprakseologii,należywskazać,żesprawnośćoznaczaskutecz-
nośćiefektywność2.System„miasto”funkcjonujeskutecznie,jeżeliprowadzido
osiąganiazakładanychzadań.Przyjmijmy,żejestnimodpowiedniakombinacja
dwóchparametrów,tj.jakościżycia3mieszkańcóworazrozwojumiasta.Można
jeosiągnąćprzyróżnym,ogólnierozumianymwysiłku.Sprawniefunkcjonu-
jącemiastozapewniawięcnależytąjakośćżyciamieszkańcóworazdynamikę
rozwoju,przynajmniejdostatecznądlazachowaniadotychczasowejpozycji
konkurencyjnej.Nietrudnozauważyć,żesystemfunkcjonowaniakażdegomiasta
wjakimśzakresiejestskuteczny.Odstopniazorganizowaniasystemu,wświetle
wyżejprzedstawionejinterpretacji,zależyjednakjegoefektywność,cooznacza,
żeprzylepszejefektywnościrównieżipoziomskutecznościmógłbybyćwyższy.
1030Funkcjonalnośćmiasta–podstawowewyjaśnienia
Zgodniezpodjętymtematemgłównąkategoriąwopracowaniujest„funk-
cjonalnośćmiasta”.Przedstawionepowyżejrozważaniadotyczącemiastajako
złożonegosystemustanowićbędąważneodniesieniedowłaściwegojejzinter-
pretowania.Najpierwkoniecznejestjednakomówieniesamegopojęciafunkcjo-
nalności.Wjęzykupotocznym„funkcjonalny”,to„dobrzespełniającyswojąrolę,
odpowiadającypotrzebom,mającyfunkcjęużytkową;użyteczny,przydatny,prak-
tyczny”(Słownik…2002,s.2014).Niesposóbniewspomniećofunkcjonalizmie
jakopewnejogólniejszejorientacjipostrzeganiaikształtowaniarzeczywistości,
różnierozumianejnagruncieróżnychdyscyplinnaukowych:antropologii,arche-
ologii,architektury,socjologii,urbanistyki.Najbliższadlapodjętegotematujest
architekturaiurbanistyka,nagrunciektórychfunkcjonalizmbyłistotnąskładową
ichrozwojuwokresiemodernizmu(koniecdrugiejpołowyXIXw.ipoczątek
drugiejpołowypoprzedniegostulecia).Równieżiwtymobszarzepoznawczym
funkcjonalizmniejestjednoznaczniepostrzegany.WinterpretacjiJ.Tarnowskiego
(2008–2009,s.193):„Pojęciefunkcjonalizmujestpodwzględemgramatycznym
derywatempojęciafunkcjonalności,rozumianegopowszechnieijednoznacznie
jakoadekwatnośćdanejrzeczydofunkcji,którejsłuży.Określenie«to-a-tojest
2Wartoodwołaćsiędoklasycznegowtymzakresiedzieła(Kotarbiński1973).
3Należywyjaśnić,żewniniejszymopracowaniujestonorozumianejakwypadkowawarun-
kówżyciaorazpoziomużycia.Warunkiżyciasąwytworemśrodowiskamaterialnego(np.infra-
strukturamieszkaniowa)iniematerialnego(np.stosunkispołeczne,jakośćśrodowiskaprzy-
rodniczego).Poziomżycianatomiastzwiązanyjestzrealnymidochodamimiejscowejludności,
któreprzesądzająjednocześnie,wjakimzakresiemożnakorzystaćztego,cooferujeotoczenie
(np.wzależnościododchodówstaćnasnalepszylubgorszystandardmieszkaniowy).
