Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TadeuszZieliński:Funkcjonowaniebezzałogowychsystemówpowietrznychwsferzecywilnej
WStanachZjednoczonychdorozwojubezzałogowychcelówlatają-
cychprzyczyniłasiękonstrukcjaSperryMessenger–tolekkidwupłatowiec
budowanywwersjizałogowejibezzałogowejzprzeznaczeniemdowykony-
waniamisjikurierskichorazjakonosicieltorped.Zostałozamówionych20sa-
molotów,którew1920rokufunkcjonowaływwojskachlądowychUSAjako
MessengerAerialTorpedo(MAT)10.Zczasemzapotrzebowanienatesamo-
lotyzmalało,aprzedsiębiorstwoSperryAircraftCorporationpośmierciLa-
wrence!aSperry!egowycofałosięzprojektubezzałogowychsamolotów.
SpadekzainteresowaniawojsklądowychprojektemMATspowodował
przekierowanieuwagiwojskowychnabezzałogowecelelatające.Do
1933rokuzostałaopracowanaprzezReginaldaDenny!egokonstrukcjalotni-
cza,mająca10mdługości,napędzanajednocylindrowymsilnikiemomocy
8KMzudoskonalonymsterowaniemradiowym.Występowałaonapodnazwą
OQ-19,anastępnieMQM-33.Wyprodukowanookoło48000sztukbezzało-
gowychlatającychcelów,którebyłyużytkowaneprzezcałyokresIIwojny
światowejjakonajbardziejpopularnylatającycel11.
PodkonieclattrzydziestychXXwiekuamerykańskamarynarkawo-
jennapowróciładoprojektubezzałogowegocelulatającegowkonstrukcji
N2C-2,będącejdwupłatowcemwyposażonymwgwiaździstysilnik.Zastoso-
wanietegobezzałogowegocelulatającegoznaczącoprzyczyniłosiędoiden-
tyfikacjibrakówwwyszkoleniuobsługbroniprzeciwlotniczejnaokrętachwo-
jennychmarynarki,asamebezzałogowceotrzymałyokreślenieNOLO(No
LiveOperatorOnboard).Podkoniec1930rokuopracowanoprojektumożli-
wiającykontrolowanielotubezzałogowegostatkupowietrznegozpokładusa-
molotuzałogowego,awięctechnologięktórazpowodzeniemjeststosowana
wewspółczesnychkonfliktachzbrojnych12.
WtymsamymokresieKrólewskaMarynarkaWojennarozwijałarówno-
cześnieprojektybezzałogowychtorpedlotniczychibezzałogowychcelówla-
tającychopartychnakonstrukcjitegosamegokadłuba,któremogłybybyćwy-
strzeliwanezpokładówokrętów.Wielokrotnepróbykończyłysięniepowodze-
niem.DopierokonstrukcjaLongRangeGunzsilnikiemLynks,występująca
podnazwąLarynx,spełniłapokładanewniejnadzieje.Zostałaonapóźniej
zaadoptowananapotrzebysiłpowietrznychibyłapierwszymbezzałogowym
celemlatającym,użytkowanymnapotrzebytegorodzajusiłzbrojnych.Wdal-
szejkolejnościwysiłkisiłpowietrznychzostałyskupionenaprzekonwertowa-
10Ibidem,s.5.
11W.Wagner,W.P.Sloan,FirefliesandOtherUAVs,MidlandPublishing,Arlington
1992,s.ix.
12Ch.Jarnot,History…,op.cit.,s.6.
18
