Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
leżałorozbicieChinnamniejszepaństwa,abyutrzymaćrolęhegemonawsystemie
międzynarodowym.TemusłużyłowspieranieTajwanui-zpunktuwidzeniaPekinu
-separatystycznychtendencjiwzbuntowanejprowincji.Równieżztejperspektywy
postrzeganokontynuowanieistnieniaNATOjakoamerykańskiegonarzędziareali-
zacjiekspansjonistycznychcelówhegemonistycznejpolitykiWaszyngtonu,chociaż
jegoistnienieprzestałowedługChińczykówbyćpotrzebnewzwiązkuzrozwiąza-
niemUkładuWarszawskiego.Układtenbyłbowieminstytucjonalnymnarzędziem
hegemonizmuradzieckiego,przedktórymNATOmiałobronićEuropęZachodnią
(aprzedpowstaniemUWchodziłooobronęprzedarmiąZSRRijegosojusznika-
mi).PodejrzewanorównieżWaszyngton,żebędziedążyłdorozszerzaniaNATOna
wschódpoprzezwłączaniekolejnychpostradzieckichpaństw
,wypierająctymsamym
wpływyMoskwyidążącdefactodozerwaniapowiązańpolitycznychigospodar-
czychzRosjąprzezwszystkienowepaństwaEuropyŚrodkowejiWschodniejoraz
republikipostradzieckie.WtensposóbStanyZjednoczonemogłybyosaczyćRosję
wsercukontynentuazjatyckiegoiotworzyćsobiedrogęnaŚrodkowyWschódidalej
kuPacyfkowi.Teprzesłankileżałyupodstawocenwysuwanychprzezpekińskich
polityków
,którzyanalizowalikolejneposunięciaWaszyngtonunaareniemiędzynaro-
dowejorazwpływałynapostrzeganieRosji(pomimo-terazjuż-jejideologicznej
obcości)jakopartnerawwielobiegunowymświecie,któryotrząśniesięzumizgów
wobecZachoduizacznierealistycznieoceniaćdziałaniaWaszyngtonu.Początkowo
jednakPekinmógłjedynieprzyglądaćsięzirytacjąrosyjsko-amerykańskiemuflirtowi
realizowanemuprzeztandemJelcyna-Kozyriewa,wspieranegoprzezrządGajdara.
ZjednejstronyupadekZSRRusunąłwięcpoważnepotencjalnezagrożeniedla
Chin,chociażjednocześniepostawiłStanyZjednoczonenapozycjiniekontrolowa-
negohegemonawstosunkachmiędzynarodowych.Zdrugiejzaśstronyogłoszenie
niepodległościrepublikzwiązkowychpostawiłoChinywobliczumnogościbytów
politycznychdziedziczących-wróżnymstopniu-spuściznępoZSRR.WAzji
Centralnejpojawiłosiępięćnowychpaństw:Turkmenistan,Uzbekistan,Kazach-
stan,KirgistaniTadżykistan,zktórychtrzyostatniegraniczyłyzChinami,ajed-
nocześniedziedziczyłypoZSRRproblemgranicyorazredukcjiwojskibudowy
zaufaniawrejoniebyłejgranicysowiecko-chińskiej.Podznakiemzapytaniastanę-
łytakżedotychczasoweuzgodnieniacodogranicyradziecko-chińskiejnaodcinku
wschodnimizachodnimorazratyfkacjaprzezRosjęporozumieniaowschodnim
odcinkugranicyradziecko-chińskiejz1991r.Wszystkotogroziłoskomplikowa-
niemrozmówprowadzonychdotądprzezdwiestrony-ChinyiZSRR,zastąpiony
obecnieprzezczterypodmioty:Rosję,Kazachstan,KirgistaniTadżykistan.Dodat-
kowodochodziłproblemposiadania,araczejrozlokowaniastrategicznychikon-
wencjonalnychsiłnuklearnychwKazachstanie.
PrzedChinamistanęływięcnoweproblemy:uznanianowychpaństwinawiąza-
niaznimistosunkówdyplomatycznych,ostatecznegouregulowaniaproblemugra-
nicyzRosją,Kazachstanem,KirgistanemiTadżykistanem,redukcjiwojskwzdłuż
GDAŃSKIESTUDIAAZJIWSCHODNIEJ2012/1
13
