Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TOMASZWIDŁAK
PRAWOMIĘDZYNARODOWE
ZPERSPEKTYWYCHIN
BezprecedensowywzrostznaczeniaChinnaświecie,aprzedewszystkimcoraz
aktywniejszarolaChińskiejRepublikiLudowejnapolupolitykimiędzynarodowej
nietylkowregionieAzjiWschodniej,alewcorazwiększymstopniutakżewskali
globalnejtoczynniki,któreskłaniajądostawianiapytańostosunekChindoprawa
międzynarodowegopublicznego.Niechodziprzytymtylkoostopieńzaangażowa-
niaPaństwaŚrodkawmiędzynarodowyobrótprawny,aleprzedewszystkimosto-
sunekdoprawamiędzynarodowegojakocałości.Celemtejanalizybędziepróba
odpowiedzinapytanie,najakimetapieznajdujesięrefleksjateoretycznanatemat
prawamiędzynarodowegowChinach.
Trudneuwarunkowaniahistoryczne
Kluczdopodjęciapróbypełniejszegozrozumieniawspółczesnejchińskiejwi-
zjiprawamiędzynarodowegoleżyniewątpliwiewdużejmierzewtrudnejhistorii
zderzeniasięPaństwaŚrodkazklasycznymprawemnarodów
.Odstarożytności,
przezdziesiątkiwiekównaolbrzymimobszarzechińskichdorzeczyJangcyiRzeki
ŻółtejwChinachwzrastałważnyośrodekgospodarczyipolityczny,acozatym
idzie-rozwijałasięregionalnaspołecznośćmiędzynarodowa.Pojawiałysięróżne,
wtymmultilateralneformystosunkówmiędzynarodowych,awrazznimizasady
regulująceichfunkcjonowanie.JednakodczasuzjednoczeniaChinpodcesarskim
berłemHanikolejnychwielkichdynastiiwchińskiejświadomościzacząłkształto-
waćsięobrazzhong-guo(PaństwaŚrodka)jakocentrumziemskiegouniwersum,nie
tylkopodwzględemkulturowymicywilizacyjnym,aletakże-zbiegiemwieków
-politycznymimilitarnym.PocząwszyodczasówdynastiiTang(618-906r.n.e.),
poprzezszczytpotęgiwepoceSong(960-1279r.n.e.)orazMing(1368-1644r.
n.e.),cesarskieChinywykształciłyipróbowałyutrzymaćweWschodniejAzjisi-
nocentrycznysystemmiędzynarodowyocharakterzehierarchicznym1.Nietrudno
sobiewtychokolicznościachwyobrazićkulturalneimentalne,awkońcupolityczne
1
Szerzejzob.T.Widłak,Wspólnotamiędzynarodowa,Gdańsk2012,s.40-47.
GDAŃSKIESTUDIAAZJIWSCHODNIEJ2013/3
7
