Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
ROZDZIAŁ
I
przezNiemców.Mimogrożącychniebezpieczeństw,Borutapostanowiłprze-
dostaćsięzpowrotemdogenerałaHallera,byzameldowaćowykonaniu
rozkazuidoręczyćotrzymanewWarszawiepisma.Udałomusięominąć
niemieckieplacówkiizameldowaćudowódcyKorpusu.Jużnastępnego
dnia,tj.11majawziąłudziałwbitwiepodKaniowem.Takjakwpo-
przednichwalkach,takiterazwykazałsiębrawurąipoświęceniemwstar-
ciachznieprzyjacielem.Otrzymałpóźniejzatopamiątkowąodznakę,„Krzyż
Kaniowski”
77
.
Niestety,przewagaliczebnabyłapostronieNiemców.Klęskastałasię
nieunikniona,awszelkiedrogiodwrotuzamknięte.Polskiepułkiprowadziły
desperackibójwokrążeniu,byostatecznieulecprzewadzenieprzyjaciela.
ZcałegoIIKorpusuliczącegoblisko7tysięcyżołnierzy,doniewolidostałosię
ok.250oficerówi3000szeregowych.TrafilionidoobozówwBiałej,Brześciu,
Gustowie,ParchimiuiBresen
78
.Pozostałymudałosięwyjśćzokrążenia,jed-
nakposzliwrozsypkę.Teresztkiparłypóźniejwtrzechkierunkach:na
Kubań–gdziezamierzanoodtworzyćIIKorpus,naSyberięorazdoMur-
mańska,skądprowadzićmiaładrogadoFrancji.Bitwakaniowska,wieńcząca
kilkumiesięcznedziejeIIKorpusu,nieodegrałapoważniejszejrolizopera-
cyjnegopunktuwidzenia.Miałajednakznaczeniedlasprawypolskiejista-
nowiłaskromny,alesamodzielnywkładżołnierzapolskiegowzwycięstwo
nadpaństwamicentralnymi.
Wszystkowskazywałonato,żeBorutarównieżpodzieliloswiększości
żołnierzy,bowiempodczaspróbywydostaniasięzokrążenia,zostałzatrzy-
manyprzezpatrolniemiecki.Odprowadzonogopodeskortądopunktu
zbornegomieszczącegosięwjakiejświejskiejszkole,gdziezgromadzonojuż
kilkusetpolskichjeńców.Następnegodnia,wsilniestrzeżonejkolumnieprze-
prowadzonowszystkichnastacjękolejowąwMironówce
79
.Stamtądpraw-
dopodobniemielibyćprzetransportowanidoobozów.Borutawdalszym
ciąguwierzyłwswojąszczęśliwągwiazdę.Myśloucieczceniedawałamu
spokojuioczekiwałpierwszejnadarzającejsięokazji.Taprzyszłanieba-
wem.Wspominałpóźniej:„ZamieniłemzChudziecemmojąoficerskąbluzę
ikiedywciągupopołudniazaprowadzononasdowodopojuchwyciłem
„kochmaczynę”–rodzajmenażkitylkogłębszej,dwulitrowej,izamiast
Chudziecapomaszerowałemwrazzinnymiżołnierzamidowodopompy.
Byłonasze30-tuchłopa.Wodępobieranozdwóchstronbudynku:zwo-
dopompyikranuumieszczonegonazewnątrzbudynku.Właśniegdygrupa
wodopojówotoczonażołnierzaminiemieckimiuzbrojonymiwkarabiny
zbagnetamirozdzielałasięnadwieczęści,jednapodpompę,drugapod
kran,izanimkordonzdążyłsięzamknąć,wskoczyłemwrazznieznanym
77
CAW,TeczkaPersonalna,sygn.8325.LegitymacjaKrzyżaKaniowskiego.
78
M.Boruta-Spiechowicz,DziałaniapodRarańczą...,op.cit.,s.158–159.
79
CBW,Rps1/97,t.2.M.Boruta-Spiechowicz,Szlakibojowe...,op.cit.,s.8–10.
