Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
RozdziałI.GenteRutheni,nationePoloniwświetlepojęć
GenteRutheni,nationePoloni,taksamojakiinnizastanawiającysięwówczasnad
własnątożsamościąmieszkańcyGalicji,początkowoprzyjmowalikulturępolską
wceluzabezpieczeniabytu(awięcnp.awansuspołecznego,należeniadoelitylub
samorealizowaniasię),późniejzaś-szukającochronywobliczukonfliktu.Wówczas
tąnprzerażającąobcościąświatazewnętrznego”dlaRusinów,którzywybieralipol-
skąnarodowość,okazywałsięukraińskiruchnarodowy.Niechcielibyćuznaniza
nnich”
,więcdeklarowaliswojąpolskość,wypierającsięelementówruskiejetniczno-
ści.Trwającaniekiedydośćdługo(nawetprzezkilkapokoleń)akulturacjawobliczu
przełomowychwydarzeńpolitycznychnaproguXIXiXXw.zamieniałasięwbłyska-
wiczniedokonującąsięasymilację.Stądteż,imbardziejkonfliktmiędzyobużywio-
łaminarodowymisięnasilał,tymrzadziejmożemymówićopostawachtypugente
Rutheni,nationePoloni,acorazczęściejozrywaniuzkorzeniamiicałkowitejasy-
milacji.Miałteżmiejsceprocesprzeciwny,choćrzadszy-niektórzyrozdarciwswej
tożsamościmieszkańcyGalicjiprzyjmowaliukraińskąnarodowośćiodcinalisięod
polskości.Stopniowoupadałatakżewiarawmożliwośćprzyjaznegoibraterskiego
ułożeniastosunkówmiędzyPolakamiaUkraińcamiwramachjednegopaństwa.
Niemniejjednakzpowodukrystalizowaniasięodrębnychodsiebienarodowości,
polskiejiruskiej(ukraińskiej),sporoosóbznalazłosięwbardzotrudnympołożeniu,
stądichkonwersjenarodowebyłyniekiedyniespodziewane,zaskakujące,aleprzede
wszystkimtrudne.Niejestteżprawdą,żetylkoosobyjeszczenieokreślonenarodowo
mogłyprzyłączyćsiędojednegoczydrugiegonarodu.Tożsamośćijejwyborybywa-
ływXIXw.wciążniezwyklepłynne.
••
