Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2
UKŁADYWSPÓŁRZĘDNYCHUŻYWANEWGEODEZJI
ORAZICHROLAWTEJDYSCYPLINIEIDZIEDZINACH
POKREWNYCH
Biorącpoduwagęto,czymjestgeodezja,koniecznyjestnietylkoukład
współrzędnych,wktórymokreślonesąpozycjepunktównapowierzchniZiemioraz
modeleopisującem.in.polegrawitacyjneZiemi,alerównieższerszepojęcia,jakimi
sąsystemyiukładyodniesienia.Pojęciatesąużywanerównieżwnawigacji
ihydrografii.Problematykaukładuwspółrzędnych,systemuodniesieniaiukładu
odniesieniaprzedstawionajestwmonografiipodredakcjąJanaKryńskiego[Kryński
2004].
Praktyczneproblemyzwiązanezutrzymaniemukładuodniesienia,takaby
niezależnieodepokimożnabyłownimrówniedokładnieokreślićpołożeniepunktu,
wszczególnościzaś,abyzachowaćzgodnośćopracowaniajednakowodokładnych
pomiarówpozycjifizycznietegosamegopunktu,wykonanychwróżnychepokach,
stwarzająkoniecznośćrozróżnieniaukładuodniesieniaodsystemuodniesienia
iukładuwspółrzędnych.
Systemodniesienia(referencesystem)stanowizbiórzaleceńiustaleńwraz
zopisemmodeliniezbędnychdozdefiniowaniapoczątku,skali(metryki)iorientacji
osiorazichzmiennościwczasie.
Układodniesienia(referenceframe)stanowipraktycznąrealizacjęsystemu
odniesienia.Naukładodniesieniaskładająsięwyznaczonezobserwacjiwartości
parametrów,opisującychpoczątekukładu,skalę(metrykę)iorientacjeosiorazich
zmiennościwczasie.
Układwspółrzędnych(coordinatesystem)określajednoznaczniesposób
przyporządkowaniapołożeniupunktuwzględemukładuodniesienia-zbioru
wartościliczbowych.
2.1.Układywspółrzędnych
2.1.1.Układwspółrzędnychortokartezjańskich
1.Początekukładumożebyćumieszczonyw:
•środkumasyZiemi-geocentryczny;
•środkumasySłońca-heliocentryczny;
•napowierzchniZiemi-topocentryczny.
2.Oś0z-naogółpokrywasięzosiąobrotuZiemi.
