Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Schopenhauera,bozaigłękompasuprowadzącąwprzeszłość
możeobraćdomrodzinnyfilozofa.Czyteż,jaktozrobiłStefan
ChwinwpowieściHanneman,wyobrazićsobiepasażerówostat-
niegostatkuopuszczającegoniemieckiGdańsk,zatopionego
przezsowieckąłódźpodwodną22.
6.
Aleoczywiściestatusregionalizmuzmieniłsięrównieżzasprawąprze-
obrażeńwbadaniachliterackich.Nieprzypadkowokilkuautorówna-
wiązujedokoncepcjiRyszardaNycza,którypisałoprzeistoczeniach
historiiliteratury,wszczególnościzwiązanychzzakwestionowaniemjej
charakterunarodowego,autonomicznegoorazprocesualnego.Wzwiąz-
kuztymautorPoetykidoświadczeniazwróciłuwagęnaożywieniepły-
nącez
nowejproblematyzacjibadańhistorycznoliterackich(glo-
balnych,światowychczyporównawczych),inspirowanejróżny-
miwariantamiteoriizależnościipokrewnych,rozpatrujących
zjawiskawkategoriachrelacjicentrum-peryferie(dominacji,
oporu,emancypacji);b)kategoriipogranicza(iwyłaniających
sięztejrefleksjinowejdyscypliny:socjologiiczyantropologii
pogranicza)orazpodobnymcelomsłużącympojęćpokrewnych
(wrodzajuntransgranicza”)23.
Tenprojektjestotwartynarozmaitezagadnieniaszczegółowe.Za-
pewneskładnikiemantropologiipograniczamożebyćnowyregionalizm
wrazzproblemami,którenastuinteresują,awięcestetykąisocjologią
formliterackich:przewodnika,bedekera,poradnika.Zresztąautorzy
naszegotomupodejmująinspirująceuwagiNycza(zob.:JanGalant,
Podwustronachnieistniejącejgranicy.Oprzewodnikachturystycznych
poKaliszuiOstrowieWielkopolskim).
22C.Miłosz,Abyduchyumarłychzostawiłynaswspokoju,w:Szukanieojczyzny,on-line:
htp://www.milosz.pl/przeczytaj/esej/35/aby-duchy-umarlych-zostawily-nas-w-spokoju-
-szukanie-ojczyzny,datadostępu:3.06.2019.
23R.Nycz,Poetykadoświadczenia.Teoria-nowoczesność-literatura,Warszawa2012,
s.159–160.
15