Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GłównejednostkitektoniczneEuropy
ZłożonaewolucjaobszarudzisiejszejEuropyspowodowałapowstanie
skomplikowanejstrukturygeologicznejkontynentu,odzwierciedlającejhistorię
kolizjiposzczególnychjejfragmentóworazhistorięotwieraniaizamykania
znajdującychsięwjejstrefemarginalnejbasenówoskorupieoceanicznej.
Powodujetoniekiedytrudnościzjednoznacznymokreśleniemgranicmiędzy
głównymijednostkamitektonicznymi,tymbardziejżewwieluregionachich
budowageologicznacechujesiępiętrowościąwywołanąnasuwaniemsię
nasiebiegłównychjednostekróżnegowieku.Takjestnp.naobszarzePółwyspu
Skandynawskiego,gdzienakratonwschodnioeuropejskinasuniętepłaszczo-
winykaledońskichGórSkandynawskich.PodobnienaobszarzePolskinakraton
wschodnioeuropejskinasuniętepłaszczowinywaryscydówsudeckich.
Biorącpoduwagęwiekposzczególnychfragmentówkontynentueuropej-
skiego,jakrównieżwiekostatecznegoichusztywnieniawwynikuprocesów
fałdowych,magmowychimetamorfcznych,wobrębiekontynentuwyróżnia
sięczterygłównejednostki(ryc.6):
kratonwschodnioeuropejski,wykraczającydalekopozawydzielaną
wcześniejplatformęwschodnioeuropejskąiniesłusznieznimidentyfko-
waną,któregopodłożezostałoostatecznieskonsolidowanepodczaspro-
cesówmagmowo-tektonicznychweoniearchaicznymiproterozoicznym;
natympodłożu(fundamenciekrystalicznym)spoczywająleżącenaogół
niemalpłaskoskałyosadoweodneoproterozoikupoholocen(pokrywa
osadowakratonu).Tylkolokalniepokrywaosadowajestsilniejzdeformo-
wana,cowiązanejestnajczęściejzprocesaminiepełnejryftogenezy(np.
ryftdnieprowsko-doniecki),czyruchamiblokowymipodłoża(np.obszar
Lubelszczyzny).Zachodniagranicakratonuwschodnioeuropejskiego
przebiegawzdłużrozłamuKraków-Lubliniec-uskokśrodkowejOdry-
strefauskokowaŁaby;