Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Istotageopolityki
41
Geopolitykakorzystazdorobkówinarzędziróżnychnauknp.geogra-
fiapolityczna,politologia,stosunkimiędzynarodowe,ekonomia,historia
iinnych,jednakniedysponujesamodzielnymimetodamibadawczymi.
Swoimiobszaramizainteresowańgeopolitykaporuszaproblemywystę-
pującewhistorii,politologiiistosunkachmiędzynarodowychwtakim
zakresie,wjakimodnosząsięonedoroliprzestrzeni.Wgeopolitycewy-
stępująinteresująceinstrumentybadawczewpostaciwzorówmatema-
tycznychpozwalającychobliczaćpotęgępaństwa,choćużytecznośćtych
narzędzijestmocnoograniczona,aichstosowaniezazwyczajsprowadza
siędoroliuzupełniającejwobecinnych.Możnanatejpodstawiepróbo-
waćodzwierciedlićhierarchiępaństw.Słabościągeopolitykijestto,że
wprzeciwieństwiedouznanychteoriinaukowychniepozwalanatwo-
rzenieschematówogólnychprawidłowościitrendów,czyliniemazdol-
nościdoprzedstawianiaobiektywnychprawidłowości61.
Wmyślzaprezentowanychargumentówgeopolitykęmożnatraktować
jakometodęlubwzorzecpozwalającyrozpatrywaćprocesyitendencje
międzynarodoweprzezpryzmatgeografiiiprzestrzeni.Torozumienie
geopolitykiumożliwiaćmatworzenieteoriiszczegółowych62.Należyteż
zaakcentowaćtrzyistotneelementy,takiejaksiłapaństwa,zdolnośćdo
utrzymania/rozszerzaniaterytoriumizdolnośćdowygrywaniakonflik-
tów63.
Wniektórychujęciach,geopolitykaznaczeniowozbliżasiędostrategii,
anawetgeostrategii,gdyakcentujesferęmilitarną.Geostrategiawiązaćsię
będziezzastosowaniemstrategiimilitarnejwdziałaniachprowadzonych
wokreślonejprzestrzeni64.Geostrategiaodnosisiędostosunkówmiędzy
państwami,rywalizacji,politycezagranicznej,bezpieczeństwaigospo-
darce65.Zpunktuwidzeniapracy,najbardziejużytecznewydajesięro-
61C.Jean,Geopolityka…,op.cit.,s.40.
62Zob.J.Macała,Czym…,op.cit.,s.16.
63T.Orłowski,Wprowadzenie,w:C.Jean,Geopolityka…,op.cit.,s.11.
64Samterminpowstał,abyzastąpićgeopolitykę,któramiałanegatywnekonotacje.
Możnawskazaćnatrzypodstawowesposobyrozumieniaterminungeostrategia”:po
pierwsze,utożsamianiezgeopolityką;podrugiejakogeopolitykastosowana;potrze-
cie,samodzielnaczęśćgeopolityki,którakoncentrujesięnapłaszczyźniemilitarnej.
L.Moczulski,Geopolityka…,op.cit.,s.77-78.
65J.Potulski,Wprowadzeniedogeopolityki,Gdańsk2010,s.71.
