Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Celitezypracy
11
1.Celitezypracy
FederacjaRosyjskarealizujewzasadzietrzypodstawowewektorypolity-
kizagranicznej:tzw.wektornbliskiejzagranicy”
,wektorzachodniiwektor
wschodni.Pojęcienbliskiejzagranicy”(ближнеезарубежье)oznaczapań-
stwa(byłerepublikiradzieckie),którewyłoniłysięjakoniezależneporozpa-
dzieZwiązkuRadzieckiego.RazemzFederacjąRosyjskąpowstałoichtrzy-
naście.PolitycyrosyjscyiinneśrodowiskawRosjiuważająnbliskązagranicę”
zaichwyłącznąstrefęwpływów.Jednakstrefatawyraźniezostałaograniczo-
nazmomentemwejściaLitwy,ŁotwyiEstoniidoUEiNATO.Efektywne
utrzymanienbliskiejzagranicy”wrosyjskiejsferzewpływówjestprioryteto-
wymwektoremrosyjskiejpolitykizagranicznej,którystanowipunktwyjścia
przyszłejmocarstwowościRosji.DotyczytorównieżpaństwAzjiCentralnej,
którewcześniejwchodziływskładZwiązkuRadzieckiego.
WektorzachodniodgrywadalejistotnąrolędlaMoskwy,przedewszyst-
kimzewzględunasilnepowiązaniagospodarcze.Niemniejjednakwśród
rosyjskichpolitykówrośnierolawektorawschodniego,redukującstopniowo
znaczeniewektorazachodniego.Kreml,prowadzącpolitykęagresjiwobec
Ukrainy,łączniezzajęciemKrymu,którewywołałonegatywnąreakcjęZa-
choduwpostacisankcji,jestwłaściwiezmuszonywcorazwiększymstopniu
braćpoduwagęrealizacjęwektorawschodniego.Innym,czwartymwekto-
remwpolitycezagranicznejRosji,którypojawiłsięstosunkowoniedawno,
jestwektorpółnocny-tzw.arktyczny,któregozałożeniadynamicznierea-
lizowaneiniewątpliwiestanowiąkolejny,istotnyelementwbudowiepozycji
mocarstwowejRosji.
Pojawiasiępodstawowepytanie:czyFederacjaRosyjskajestwstanie
osiągnąćpozycjęsupermocarstwawkrótszymczasielubdługoterminowej
perspektywie?Zadająctakiepytanie,zakładamyrealistycznąperspektywę,
sprowadzającąsiędonastępującychdeterminant:maksymalizacjisiłypań-
stwaorazmaksymalizacjijegoniezależnościwśrodowiskumiędzynarodo-
wym4,maksymalnejrealizacjiinteresupaństwowegoinarodowego,biorąc
poduwagęuwarunkowaniawewnętrzneizewnętrzne.Wprzeprowadzonej
analiziesięgniętopometodyanalizysystemowejiporównawczej.Uwzględ-
nionyzostałmodelśrodowiskowy,którybierzepoduwagętrzywartości:
środowisko,uczestnikówiichdziałania.Modeltenpozwalapoddaćanalizie
różnorodnymateriałźródłowyprzyzastosowaniuwielorakichnarzędziba-
dawczych,odempirycznych:obserwacja,opisianalizazjawisk,doteoretycz-
nych:historycznych,abstrahowania,analizyźródełidokumentów.
4
Łoś-NowakT.,Stosunkimiędzynarodowe.Teorie-systemy-uczestnicy,Wydawnictwo
UniwersytetuWrocławskiego,Wrocław2000,s.48.