Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wprowadzenie
politykazagranicznapoleganakształtowaniuotoczeniazarównoregionalne-
gomocarstwa,jakisupermocarstwa,ztymżewodróżnieniuodmocarstwa
regionalnegosupermocarstwomamożliwościwpływaniaskutecznienaoto-
czeniemiędzynarodowewskaliglobalnej.Kształtowanieotoczeniamiędzy-
narodowegobliższegoidalszegodajewymiernekorzyści,przyczymichskala
jestróżnawprzypadkuobydwuwymienionychpodmiotów.Celepolityki
skorelowanezokreślonymtypemświadomościspołecznej,tj.potrzebami
wartościiidei.
Wpolitycezagranicznejmamytrzytypyzachowaniasięmocarstw:ak-
tywne,pasywnelubkreatywne.Wujęciuaktywnyminteresyicelepaństwa
traktowanejakozmiennaniezależnaorazprostafunkcjanracjistanu”
wpolitycezagranicznej.Wujęciupasywnym,któremuprzyznajesięznacze-
nienadrzędneitraktujejakopewnegorodzajuzmiennąniezależnąpolityki
zagranicznej,większąwagęprzykładasiędooddziaływaniaotaczającegośro-
dowiskamiędzynarodowego,natomiastwinterpretacjikreatywnej,którajest
kompromisemmiędzyorientacjąpasywnąaaktywną,dochodzidokształto-
waniarównowagimiędzyśrodowiskiemwewnętrznymimiędzynarodowym,
comożeprowadzićdoustanowieniakonwergencjiwstosunkudodwóchróż-
nychsystemówwartości8.
WszystkietrzywymienionetypyzachowaniasięRosjijakomocarstware-
gionalnegowystępująwposzczególnychwektorachjejpolitykizagranicznej.
Cosiętyczydefinicjipolitykizagranicznej,toniemajednejuniwer-
salnejdefinicji,czegopowodemjestogromnazłożonośćtegoterminu.Na
przykładwedługWojciechaKosteckiego:npolitykazagranicznatoproces
formułowaniairealizacjiinteresównarodowo-państwowychwstosunkudo
innychpaństwiuczestnikówsystemumiędzynarodowego”9.WedługChri-
stopheraHillapolitykazagranicznajestnatomiastnsumąoficjalnychrela-
cjizewnętrznychprowadzonychprzezniepodległegoaktorawstosunkach
międzynarodowych”10.Pierwszaztychdefinicjiwydajesiępełniejsza.
3.Narzędziawrosyjskiejpolitycezagranicznej
Narzędziaoddziaływaniapodmiotumiędzynarodowego,jakimjestpaństwo,
dzielisięnamiękkieoraztwarde.Domiękkichzaliczamy:dyplomację,warto-
ściideoweikulturę,natomiastdotwardych:środkigospodarczeiwojskowe.
8
CziomerE.,ZyblikiewiczL.,Zaryswspółczesnychstosunkówmiędzynarodowych,Wy-
dawnictwoNaukowePWN,Warszawa-Kraków2000,s.107.
9
Ibidem,s.106.
10
HillCh.,TeChangingPoliticsofForeignPolicy,PalgraveMacmillan,NewYork2003,
s.3.