Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fundamentteoretyczny
15
ralności,grawitacyjnegodostosowaniadostrumieniaprocesu.Drugąpod-
powiedziąmożebyćtradycjapisaniaorosyjskiejgeopolityceiliniijejpolityki
zagranicznejwświatowejliteraturzenaukowej.Zaletątakiegoujęciajesthar-
monizacjazdotychczasowymcharakterembadańiskorzystaniezdorobku
jużprzebytejdrogiczyuchylonychwcześniejdrzwi.
Wybórkażdejzdrógrodziokreślonekonsekwencje,chociażnapierwszy
rzutokaniemusząsięonecałkowiciewykluczać.Obserwacjasposobupro-
wadzeniapolitykizagranicznejprzezpaństworosyjskiepo2000roku,szcze-
gólniewodniesieniudoobszarusąsiedztwa,sugerujeaplikacjęparadygmatu
realistycznego.Asertywnaisięgającaporozwiązaniasiłowepolitykawsto-
sunkudoGruzjiiUkrainydowodzi,żekluczowekręgidecyzyjneRosjiuzna-
realistycznąwizjęświatowejscenyzajedynądozastosowaniapookresie
poniżającychustępstw.Fakt,żeprzypuszczalnieztakimwłaśnienastawie-
niemmamydoczynieniawrosyjskichkręgachdecyzyjnych,niemusijednak
skłaniaćdoautomatycznegoprzyjęciatejperspektywywnaszymstudium.
Modelrealistycznywydajesięnadzwyczajstosownydoopisurosyjskiej
politykizagranicznejwwieluwariantachiaspektach.Popierwsze,rosyjski
ośrodekdecyzyjnyprzejawiałzarównowswejretoryce,jakipolitycebudże-
towejwyraźnąskłonnośćdorestauracjipotęgimilitarnej.Podrugie,używał
jużwlatach90.XXwiekuretorykirealistycznej,wskazującnapotrzebębu-
dowyświatawielobiegunowegoiochronęwłasnejstrefywpływów.Tymsa-
mymnawetmodelrealizmuwczesnegowstyluEdwardaCarraczyrealizm
HansaMorgenthauaznajdująwrosyjskimsposobieuprawianiapolitykiza-
granicznejoczywisteodzwierciedlenie.Jeszczebardziejprzekonującobrzmią
wtymkontekściezałożeniarealizmustrukturalnego.SkoroKennethWaltz
utrzymuje,egoizmpaństwwynikazestrukturysystemumiędzynarodo-
wego7,rosyjskizwrotkuasertywnościmauzasadnienie:Rosjanie,jaksądzili,
dobitnieprzekonalisię,żeliniatakastanowiudanąalternatywęwobecna-
iwnegoatlantyzmu,folgowaniainteresomStanówZjednoczonychiUnii
Europejskiej.Pragmatyzacji,anawetpewnemuzaostrzeniustosunkówzZa-
chodemtowarzyszyłwzrostcenropynafowejigazuziemnego-głównych
źródełdochodówrosyjskiegobudżetu.Tymsamymkonfrontacyjna,pewna
siebiepolitykaekipyPutinowskiejnaareniemiędzynarodowejbyłaopartana
ewidentnych,jaksięwówczaswydawało,sukcesachgospodarki.Wielubada-
czyniebezracjizatemwskazuje,żerealizmmożnauważaćzanarzucającysię
naturalniemodelmyśleniaekipyPutinowskiejnatematprzyszłościpaństwa.
JesttowariantnsilnejRosjiwśródinnychsilnychmocarstw”8.
7WaltzK.,meoryofInternationalPolitics,McGraw-Hill,NewYork1979,rozdz.5.
8KlasycznyprzykładtakiegoujęciaznajdujemywksiążceRichardaSakwy:Putin.Russia’s
Choice,Routledge,London-NewYork2004,s.267nn.