Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
księdzaFranciszkaKsaweregoKurowskiego–autorapisanychwlatach
czterdziestychXIXw.PamiątekmiastaWarszawy–wynika,iżbyłaszeroka
naosiem,adługanastodziesięćłokci(czylimiałaok.4,5mszerokościiok.
64mdługości),położonamiędzyPiwnąiRycerską,zaczynałasięodWąskiego
DunajuiciągnęładoPiekarskiej(1949:25-26).FranciszekMaksymilian
Sobieszczańskipotwierdzatakiepołożenieiwymiaryulicy(1967:218-219).
Ringelblumpodaje,żebiegławzdłużmurówmiejskich,ajejkoniecwypadał
wpobliżurynkustaromiejskiego.„UlicaŻydowskarozpoczynałasiętam,gdzie
dziśmieszcząsięnr5i7ulicyWąskiegoDunaju,stamtądbiegłaona
donr1obecnejul.Rycerskiejizajmowałanr33,35,37,39,41,43,45i47ul.
Piwnejażdoul.Piekarskiej”–pisałwprzywoływanejmonografii(1932:115).
ByłazatemrównoległadoPiwnejiRycerskiej,usytuowanajednakbliżej
Rycerskiej,tzn.bliżejmurów.JanBystroń(1977:24)iWiktorGomulicki(1905:
25)podkreślająjejskośnybieg,AdamKerstenzaśwskazujenawyraźnązmianę
kierunku:odWąskiegoDunajuŻydowskabiegłazrazurównolegledoul.Piwnej
wstronęPiekarskiej,apotemskręcałanaglepodkątemprostymiwychodziła
naRycerską(1971:135).Chociażniezachowałsiężadenśredniowiecznyplan
miasta,dziśwydajesiępewne,żeul.Żydowskanieprzebiegałapoliniiprostej,
leczmiaławyraźnykształtliteryL.
ŻydziosiedlilisięwStarejWarszawienagruncienależącymdoksiążąt
mazowieckichipodlegaliichjurysdykcji.Opłatywnosiliwięcwprost
doksiążęcej,aniemiejskiejkasy.Ulokowanizostaliwznakomitympunkcie,
wjednejznajruchliwszychinajgęściejzaludnionychczęścigrodu.Mieli
bezpośredniepołączeniezRynkiemulicąWąskiDunaj,mieszkaliprzytym
wpobliżumłynówmiejskich,stojącychprzykońcuPiekarskiejodstrony
Podwala,tużzamuramiobronnymi.WnarożnikuŻydowskiejiDunajustała
murowanasynagoga.Opróczwersjitłumaczącychpochodzenienazwyulicy
Dunajodprzepływającegotamniegdyśstrumienialubodnazwiskarodziny
Donajówjestitaka,którawywodzijąodpobożnegowołania„Adonai”,
dochodzącegozsynagogi.ÓwczesnaspołecznośćżydowskawWarszawie
posiadałateżswojąszkołę,łaźnię,rzeźnięrytualnąicmentarz,mieszczącysię
wpobliżuprzedmieściaczerskiego,obecnegoKrakowskiegoPrzedmieścia,być
możenaskarpiewiślanejwokolicachNowegoZjazdu.
WdostępnychjeszczeRingelblumowidokumentacharchiwalnych,które
podzieliłyloszniszczonegomiasta,przechowałsięśladpopierwszychŻydach
warszawskich–zapisichimion,zawodów,zawieranychprzeznichtransakcjiczy
składanychskarg.Pojawiasięwięcnp.Lazarus–kupiec,handlarzbydłem
idrzewemorazbankier,skarżącysięnamieszczaninaczerskiego,któryniespłaca
zaciągniętejpożyczki.Pojawiasię„medyczka”Sława,żonabankieraAleksandra,
spisującazeswoimpacjentemumowęohonorarium,przysługującetylkowrazie
