Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wyleczenia.W1428r.ŻydówkaHadassaskarżypewnegoJakuba
o„sromoczenie”i„zadaniejejpoliczkówwjejdomu”,atakżeokradzież24kóp
groszy.CzytamyteżuRingelblumaosprawielekarzaIzraela,którymiałspłacić
księciuoleśnickiemuKonradowidług300florenówzapośrednictwemjego
krewnej,warszawskiejksiężniczkiBarbary.
Wtenotosposóbnasceniepojawiająsiępierwszeosobydramatuzgórą
pięciusetletniejobecnościżydowskiejwWarszawie.Ringelblumbyłdziejopisem
jejpoczątków,bystaćsiępóźniejdokumentalistą,świadkiemiofiarąZagłady
warszawskichŻydów.
KonfliktmiędzygościnnieprzyjętymiprzezksiążątmazowieckichŻydami
iwarszawskimmieszczaństwemtliłsięodpoczątku.Wdrugiejpołowie
XVw.wykraczałjużwyraźniepozasąsiedzkiespory,byzkońcemstulecia
otworzyćokreswielowiekowejwojnyoprawodozamieszkaniawobrębiemiasta
iswobodęuprawianiahandluczyrzemiosła.Bochociażuchodzącyprzed
prześladowaniamiŻydziznaleźliwPolsceazyl,toprzecieżiPolskaniebyła
wolnaodnastrojówantyżydowskichpanującychwówczesnejEuropie.Dobrze
odzwierciedlajepostawaidziałalnośćfranciszkaninaJanaKapistrana(1386-
1456),inkwizytorapapieskiegoikaznodziei,kanonizowanegowroku1724.
JanKapistranniebezprzyczynynazywanybył„biczemnaHebrajczyków”
iniebezprzyczynygminyżydowskiedrżałynawieśćojegoprzybyciu.
NaprzykładweWrocławiujakolegatpapieskiwszcząłprocesoprofanacjęhostii.
Osobiścienadzorowałśledztwo.SpalonowówczasczterdziestuŻydów,inni
popełnilisamobójstwo,jeszczeinniuciekli.Jegokaznodziejskadziałalność
przyczyniłasiędoodwołaniaprzywilejówżydowskichwBawarii(1452),
Wiirzburgu(1453)iwKrakowie(1454).DoWarszawyniedotarł,alewarszawscy
Żydzirównieżodczuliskutkijegomisji.
NaprośbęksiężnejAnny,wdowypoksięciumazowieckimWładysławie,
KapistranwysłałdoWarszawysześciuwspółbracibernardynów,zeswym
uczniemJakubemGłogowczykiemnaczele,abyzałożylitamwspólnotęzakonną.
Księżnawystawiłabernardynomkościółpodwezwaniemswojejpatronki,tuż
zamuramimiasta(uzbiegudzisiejszegoKrakowskiegoPrzedmieścia
iMiodowej),doktóregozakonnicywprowadzilisięjuż4grudnia1454r.Skutki
rozpoczętejprzeznichakcjikaznodziejskiejniedałynasiebiedługoczekać.
W1455r.,przypoparciumieszczanineutralnościksięcia,doszłodopogromu.
Byłato,zdaniemRingelbluma,nietylkoinspiracjabernardynów,lecztakże
przejawkonkurencyjnejwalkimieszczaństwazŻydami.Napastnicypozostali
bezkarni,aprzeztoośmielenidodalszychdziałań.Mieszczaństwoosiągnęło
sukcesw1482lub1483r.,kiedytoksiążęBolesławzabroniłobcymkupcom
prowadzeniahandlupozaobszaramigłównychjarmarków,awnastępstwietej
