Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wdorobkureporteraniemapozycjiperfekcyjnych,aleautornigdynieukrywał,
żeprzyjętaprzezniegometodapracyjestryzykownaimożeutrwalaćrozmaite
nieścisłości.Kapuścińskinaprzykładniemiałzwyczajunagrywaniarozmów
zinformatorami,rzadkorobiłnotatki,starałsięzapamiętywaćzarównofakty,
jakiulotnewrażenia;wtensposóbzułomnejpamięciuczyniłnaturalnyfiltr
oddzielającysprawyistotneodbłahych.Zawszegromadziłobszernąliteraturę
przedmiotu,aleniemiałambicjilekturytotalnej,oczymwielokrotniewspomi-
nałwwywiadachirozmaitychzapiskach.ZapytanyprzezStanisławaBeresia
ojakośćintelektualnychprzygotowań,gdyksiążkępiszesięzmyśląopubli-
kowaniujejwukazującychcotydzieńodcinkach,odpowiedział:„Pisaniejest
zawszewyborem.[…]Dzisiajliteraturanakażdytematjesttakogromna,że
właściwieniemakońcalekturze,jeżeliczłowiekpostanowiprzeczytaćwszystko.
[…]Człowiekmaświadomość,żeto,corobi,jestniedoskonałeidalekomudo
uzyskaniapełniobrazu,alewłaśniepresjaterminuwymuszananimdecyzje”37.
Zadajmywięcrazjeszczepytanie:dlaczegoKapuścińskiniedołożyłna-
leżytejstaranności,bywzakresiefaktografiiuczynićsweksiążkimożliwie
bezbłędnymi?Odpowiedźmożebyćtaka:tojegoświadomywybórjako
spadkobiercyfrancuskiejszkołyhistorycznejAnnales38,którejintelektualna
atmosferaoddziaływałanapracepolskichhistorykówodpołowylatpięć-
dziesiątych39,awięcmniejwięcejodczasuukończeniaprzezreporterastu-
diówhistorycznychnaUniwersytecieWarszawskim.Uczeniskupieniwokół
słynnegofrancuskiegoczasopismazaproponowalinowąperspektywębadania
dziejów,opartąnie-jakwklasycznejhistoriografii-naprymaciezdarze-
niowościiroliwielkichindywidualnościpolitycznych,lecznazajmowaniu
się„szerokimipasmamiczasu”40-wujęciutymzdyszanąaktualnośćzastą-
pionomiarąstuleci41.Ustalenieodległejperspektywybadawczejdałoszansę
naodsłonięcieprocesów„długiegotrwania”,analizęniezmiennychformżycia
społecznegoiwyodrębnienieobrazówzbiorowejmentalności.Uwzględnienie
wbadaniachnieklasycznejhistoriografiistałosięokazjądorozszerzeniapod-
stawyźródłowejokwestiezwiązanezklimatem,kulturąmaterialną,czynni-
kamigeograficznymiiekonomicznymi,jakfinansepubliczne,przemysłczy
transport.Rezygnacjazprymatuźródeładministracyjniesprawdzalnychpo-
zwoliłazrobićmiejscedlatego,coprywatne.Donarracjihistorycznejwłączono
22|Wprowadzenie