Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
takgwałtowneemocje.Czynaprawdęmiliarder,któryodziedziczył
majątekpoojcu,apopularnośćzdobyłdziękiwystępomwfilmach
itelewizji,jesttakzłynaamerykańskikapitalizm,jakbytowynikało
zjegowiecówwyborczych?Człowiek,którysięprzechwala,żemoże
bezkarniemolestowaćkobiety,chcereprezentowaćwściekłość
wykluczonychibezsilnych?Łatwiejuwierzyćwto,żeDonald
Trump–boonimmowa–zdajesobiesprawęzprostegofaktu:
przynajmniejdlapewnegorodzajupolitykówgniewmożebyć
atrakcyjniejszymopakowaniemwyborczymniżuśmiech.
Historiarównieżdostarczanamdwuznacznychobrazówgniewu.
Trudnoolepszyprzykładniżrewolucjafrancuska.Gniew,który
doniejdoprowadził,odzawszebudziłambiwalentnereakcje.
Wspaniałyprzykładspołecznejenergiizdolnejobalaćkrólów?Czy
możeostrzeżenie,doczegoprowadziniekontrolowanazłośćtłumu?
Cojestważniejsze:wprowadzenieprodemokratycznychreformoraz
ideawolności,równościibraterstwa–czyterror,którystałsięczęścią
rewolty?AlexisdeTocquevilleprzywołujeweWspomnieniach
awanturę,wjakąsięwdałzJeanem-JakiemAmpère’emnatemat
rewolucjiijejskutków15.DlaTocqueville’abyłaona,wedlejego
własnychsłów,ostatecznąklęskąwolności,dlajegoznajomego
zInstytutuFrancji–jejzwycięstwem.
Podobnesporytocząsiędodziś.WtoruńskiejBibliotece
Uniwersyteckiej,gdziepiszętesłowa,stojąoboksiebiedwieksiążki
opisującerewolucjęfrancuskąwdiametralnieróżnysposób.Peter
McPheewLibertyorDeath[Wolnośćalbośmierć]podkreślajej
wszystkiegodnepodziwuideały;AndrzejCisekwpracy
osensacyjnymtytuleKłamstwoBastyliiprzedstawiawydarzenia
rewolucyjnejakociągnieszczęśćdlaFrancjiiświata.Obajautorzy
poruszająsięwzupełnieodmiennychrejestrach.McPhee,ceniony
historyk,napisałtypowąrozprawęnaukowąodziejachrewolucji,
wktórejpozwalasobieczasemnaoceny,zawszepodpierając
jekonkretnymifaktamihistorycznymi.KsiążkaCiskatobardziej
manifestpolityczny,wktórympróbujeonstraszyćczytelników
groźnymiokreśleniami,jaknaprzykład„komuno-faszyzm”.
Abstrahującodwartościmerytorycznejobupublikacji,trudnonie
zauważyć,żedobrzeoddająonenaszambiwalentnystosunek
