Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.NikolasRoseinowabiopolityka
27
nychwimiębezpieczeństwa).WtekścietymFoucaultdefiniujebiopolitykędość
wąsko-obokanatomopolitykijestonarodzajembiowładzy.Anatomopolityka41
poprzeztresuręidyscyplinęrządziposzczególnymiciałami,biopolitykanatomiast
jesttąformąwładzynadżyciem,którakoncentrujesięnazarządzaniupopulacją-
wXVIIIwiekuobiedajązdaniemfrancuskiegohistorykapoczątekerzebiowładzy.
Jednak,jakzauważaLemke,Foucaultniebyłkonsekwentnywpodtrzymywaniu
takiegorozróżnieniabiowładzyibiopolityki
42
,apojęcieanatomopolitykitakżenie
byłoprzezniegoszczególnierozwijane.
Kolejnymkontekstem,wjakimpojawiasięuFoucaultapojęciebiopolityki,
sądyskursyrasistowskie.JakpiszeLemke,zdaniemFoucaultanztransformacją
władzysuwerennejwnowoczesnąbiowładzędochodzidoprzesunięciadyskursu
polityczno-militarnegokudyskursowirasistowsko-biologicznemu”
43
.Foucault
śledzibiologizacjępolitykipodkoniecXIXwieku,którawkońcuprzyczyniłasię
dopowstaniaXX-wiecznychtotalitaryzmów.Wrazzprzekierowaniemzaintereso-
waniawładzynapopulacjęwiększegoznaczeniapolitycznegonabierająkategorie
biologiczne,wtymretorykakoniecznościoczyszczeniapaństwaieliminacjichorej
tkankispołecznejorazpojęcierasy,którehierarchizujepopulacjepodwzględem
ichnjakości”
.
WTrzeciejRzeszypołączeniewładzysuwerennejzbiowładząpozwoliłona
fizycznąeksterminacjęcałychpopulacji.JakzauważaFoucault:nNiemaoczywiście
państwabardziejdyscyplinarnegoniżreżimnazistowski;niemarównieżpaństwa,
wktórymregulacjebiologicznestosowanobywsposóbbardziejsystematyczny
inatarczywy”44.Społeczeństwonazistowskiebyłowytworemzarównowładzydy-
scyplinarnej(videHitler-Jugendimilitaryzacjamłodzieży),jakibiowładzy(vide
Lebensbornikontrolareprodukcjiwimięjakościpopulacji).
RasizmipolitykaTrzeciejRzeszystanowiącentralnypunktodniesieniatakżedla
częściwspółczesnychwłoskichteoretykówbiopolityki,takichjakGiorgioAgamben
iRobertoEsposito.Wwydanejw1995r.głośnejksiążceAgambenaHomosacer.
Suwerennawładzainagieżycie
45
ijejlicznychkontynuacjach
46
tytułowyhomosacer
(świętyczłowiek)tofigurazprawarzymskiegooznaczającaosobę,którąmożna
bezkarniezabić.Zdaniemwłoskiegofilozofawstarożytnościtakiminświętymi
ludźmi”bylirzymscywygnańcy,wśredniowieczu-ludziewyjęcispodprawa,
41M.Foucault,tamże,s.122.
42T.Lemke,Biopolityka,dz.cyt.,s.43-44.
43Tamże,s.50.
44Tamże,s.255.
45
G.Agamben,Homosacer.Suwerennawładzainagieżycie,przeł.M.Salwa,PrószyńskiiS-ka,
Warszawa2008.
46Wjęzykupolskimukazałysięm.in.G.Agamben,Stanwyjątkowy(HomoSacerII),przeł.
M.Surma-Gawłowska,Ha!art,Kraków2009;G.Agamben,CozostajezAuschwitz.Archiwum
iświadek(HomosacerIII),przeł.S.Królak,Sic!,Warszawa2008.
