Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
AleksanderJakimowicz
procesówekonomicznych.Jesttosprzecznezpodstawamiklasycznejekonomii,
gdyżstrumienieekonomicznewrzeczywistościnietworząobieguzamkniętego,
aleichprzebiegjestjednokierunkowy.
Powstawaniewartościekonomicznejwtrakcieprocesówprodukcjiodzna-
czasiędużymmarnotrawstwemzasobównaturalnychienergii,coprzejawiasię
emisjąwysokiejentropiidootoczenia.Pojawiasięzatempytanieocelowośćtej
działalności.Georgescu-Roegen(1971)stwierdza,żeostatecznymjejuzasadnie-
niemjestodczuwanieprzezludziradościizadowoleniazżycia.Dlakażdego
człowiekażycieprzedstawianajwiększąwartość,awartośćekonomicznajest
pochodnątejpierwotnejinadrzędnejwartości.Zatempodstawowymcelem
działalnościgospodarczejjestprzetrwanieludzkości,cowyjaśniateżdoskonale
przyczynęzaangażowanialudziwprocesyprodukcji.
Ekonomiaekologicznabyłaijestważnymczynnikiemrozwojuekonomii,
gdyżuświadamianamkoniecznośćwłączeniadogłównegonurtuproblemów
związanychzochronąśrodowiska.Ponadtoekonomiaentropiiprzyczyniłasiędo
popularyzacjiirozwojuwielupokrewnychdyscyplinnaukowych,zktórychnaj-
ważniejszetoekonofizyka,ekonomiazłożoności,termoekonomiaiekonomia
kwantowa.Wprowadzeniedrugiejzasadytermodynamikidoekonomiisprawiło,
żepojawiłysięnowepodejściabadawczewekonometriiistatystyceekonomicznej.
Bardzoważnympojęciemwekonomiijesttakżeentropiamaterialna,którawy-
nikazczwartegoprawatermodynamiki(Georgescu-Roegen2018:59-60).Prawoto
mówi,żesystemzamknięty-którymożewymieniaćzotoczeniemenergię,aleniema-
terię-niemożewykonywaćpracywnieskończonośćzestałąprędkością.Przykładem
termodynamiczniezamkniętegosystemujestZiemia.Zgodniezinnymsformułowa-
niemczwartegoprawawsystemiezamkniętymdostępnamateriastaleinieodwołalnie
rozpraszasię,stającsiętymsamymniedostępnąmaterią.Możnateżpowiedzieć,że
całkowityrecyklingmateriijestniemożliwyalbożewukładziezamkniętymentropia
materiistaleinieodwołalnierośnie.Przykłademniedostępnejdlaczłowiekamaterii
jestpyłzestartychoponsamochodowych,którypowstajewskutekruchupojazdów
nadrogachitarciaopononawierzchnię.Jestonrozpraszanynaczterystronyświata,
osiadanaulicachmiast,łąkach,lasach,górach,morzachioceanach.Niemożliwejest
poddaniegorecyklingowizewzględunajegoznacznerozproszeniewśrodowisku.
Nienależymylićczwartegoprawazdrugimprawemtermodynamiki(nazywanym
prawementropii),gdyżtoostatniedotyczytylkoenergiiwukładzieizolowanym(nie
wymieniającymanienergii,animateriiześrodowiskiem).Przykłademukładuizolo-
wanegojestcałyWszechświat.
3.Nowenurtybadawczewekonomiizainspirowanekoncepcjąentropii
Niezbytznanyjestfakt,żeekonofizykęzainicjowalidwajbadacze,włoskifi-
zykEttoreMajoranaipolskiekonomistaiprawnikZygmuntRawita-Gawroński.