Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
GospodarkaispołeczeństwoRosji.Historiaiwspółczesność
WFederacjiRosyjskiejwystępująróżnestrefyklimatyczne-poczynającod
strefyklimatupolarnego,akończącnaśródziemnomorskim(podzwrotnikowym).
GłównaczęśćRosjileżywstrefieklimatuumiarkowanego,kontynentalnego.Je-
dynienapobrzeżuczarnomorskimwystępujeniewielkiobszaroklimacieśród-
ziemnomorskim,apołudniowaczęśćterenówDalekiegoWschoduodznaczasię
klimatemmonsunowym.
NaznacznychobszarachSyberiiiDalekiegoWschoduwystępujewieloletnia
(wieczna)marzłość.Jesttowarstwazamarzniętegogruntu,wktóregoskładziewy-
stępujelód.Powstajeonawwarunkachistnieniazerowychiujemnychtemperatur
gruntu,któremogąwystępowaćodniewielulatlubodtysiącleci.
WiększośćterytoriumRosjirozciągasięwstrefieklimatuumiarkowanegokon-
tynentueuroazjatyckiego,wjegonajbardziejkontynentalnejczęści.Warunkite,
wpołączeniuzwłaściwościamicyrkulacjiatmosferycznej,zapewniająumiarkowa-
niewilgotnyklimatzciepłymidługotrwałymlatem.
NajcieplejszymterenemeuropejskiejczęściFederacjiRosyjskiejjestpołudnio-
wewybrzeżeKrymu16-jedynyobszarzdodatniątemperaturąwmiesiącachzi-
mowych.Sprzyjatemunietylkopołudniowepołożenieibliskośćmorza,aleteż
osłonaprzedzimnymiwiatramipółnocnymi,jakąstanowiągóry.
Strefamonsunowazajmujerówninyiniszeprzedgórzapołożonewdorzeczu
środkowegoiczęściowodolnegoAmuru,atakżeczęśćpołudniowąKrajuNad-
morskiego.Typowecechytejstrefyzwiązanesązklimatemmonsunowym:wcza-
siezimyprzeważająmonsunyzkontynentu,awleciecharakterystycznyjestmon-
sunwiejącyznadoceanu.Częstopadająulewnedeszczepowodującepowodzie.
GlebyiroślinnośćwFederacjiRosyjskiejwystępująstrefami.Wyróżniasięna-
stępującestrefy(zpółnocynapołudnie):pustynięarktyczną,tundrę,lasotundrę,
strefęleśną,lasostepową,stepowąorazpółpustynną17.
PustyniearktycznewystępująnawyspachMorzaArktycznegooraznapółwy-
spieTajmyr.Charakteryzująsiębardzorzadkąpokrywąroślinną,którazajmuje
zaledwieczęśćpowierzchnigleby.Dominującymiroślinamiwtejstrefiesąmchy,
porosty,makpółnocnyiinnerośliny.Żyjątunielicznegatunkiowadóworazmu-
chówki18.Ubogiskładgatunkowyświataroślinnegoizwierzęcegozwiązanyjest
Т.9,№3,s.224-234;С.К.Попов,О.И.Зильберштейн,А.Л.Лобов,M.M.Чумаков,Модели-
рованиесезонногоходауровняКаспийскогоморясприменениемпараллельныхвычисле-
ний,„Метеорологияигидрология”2009,№12,s.41-53.
16OfcjalneprzyłączenieziemChanatuKrymskiegodoRosjinastąpiło18lutego1784r.wokre-
sierządówKatarzynyII.EfektemprzyłączeniaKrymudoRosjistałsięrozwójportówwOde-
ssie,ChersoniuiMikołajowie.Zob.W.Morawski,S.Szawłowska,Wojnyrosyjsko-tureckieod
XVIIIdoXXwieku,WydawnictwoTrio,Warszawa2006,s.65inast.;W.A.Serczyk,KatarzynaII,
Ossolineum,Wrocław-Warszawa-Kraków2004,s.220-221.
17;.Р.;олобуев,Климатическиеусловияипочвы,„Почвоведение”1956,№4,s.24-37.Więcej
zob.takżew:;.Р.
;олобуев,Опочвенно-климатическихареалах,„Почвоведение”1945,
№1,s.3-16;Г.;.Добровольский,И.С.Урусевич,Географияпочв,МГУ,Москва2004.
18Więcejzob.w:Н.;.Матвеева(red.),Растенияигрибыполярныхпустыньсеверного
полушария,РоссийскаяАкадемияНаук,БотаническийИнститутим.
;.Л.Комарова,
Санкт-Петербург2015.
