Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
Wtakzorientowanychdziałaniachmodernizacyjnychtrzebasięgaćdowiedzy
historycznejikontekstualnychuwarunkowań,nieignorującprzywiązaniadoszla-
kudziejowegoregułmyśleniaidziałanialudzi,ichpodstawaksjologicznych,struk-
turekonomicznych,technologicznychspołecznych,politycznych,stylówkonsumpcji,
ograniczeńpostronniezasobówNaturyipotencjałudemograficznegoorazotoczenia
międzynarodowego.Zprzekonaniaosłusznościtegopostulatumetodologicznegowy-
wiedzionajeststrukturategotomuisposóbnarracjijegotreści.Chcieliśmypokazać,
żenaukowemyślenieopartenasztywnychstandardachbadawczychodwołującychsię
dotego,comierzalne,wskaźnikówuśrednionychjestdysfunkcjonalnewobecrealnych
problemówludzi,którzysąprzecieżwzróżnicowanymstopniuograniczeniodstro-
nyzasobów,aleprzedewszystkiminformacyjnie,emocjonalnieipoznawczo,iztej
perspektywyracjonalizująswojecelerozwojowe.Naukaniemożesłużyćsamejsobie.
Jejprzeznaczeniemjestnietylkowypełnianiefunkcjipoznawczych,odpowiadaniena
pytanie,jakbyłoijest,aleprzedewszystkimdostarczeniewiedzy,jakmogłobybyć,
irecept,cozrobić,abybyłolepiejludziom,aniestylizowanymprzeznaukęosobnikom
ijakiewarunkiumożliwiłybyskutecznerealizowaniecelówzintegrowanegorozwoju.
Każdyz7rozdziałówjestpoświęconyukazaniuprocesówmodernizacji,któredzia-
łysięnaprzestrzeniostatnichstulatwPolsce.Sąonebadanewpodejściuholistycz-
nym,czyliwcałejprzestrzenibytuidziałanialudzkiegozapomocąprzyjętejprzez
autorówmetodologiijejpercepcjiopartejnaośmiosferycznejmatrycyizuwzględnie-
niemkonsekwencjisprzężeńmiędzysferycznych.Kręteścieżkitychprocesówzwłaści-
wąsobiespecyfikąmiałymiejscezarównowIIRzeczypospolitej,wPRL,wczasach
transformacji,jakrównieżpoakcesjidoUE.Zostałotouwypuklonewstrukturze
poszczególnychrozdziałów.Miałyteżwspólnecechy,którychniesposóbignorować,
choćdogmatycznireformatorzypodejmowalipróbyprzezwyciężaniaichpoprzezkse-
romodernizację.Tazczasówtransformacjinieprzynosiłaoczekiwanychefektównie
tylkozuwaginaignorowaniekontekstualnychuwarunkowańrozwoju,wiązałasię
zwysokimikosztamispołecznymi,rozwojemzależnymiopóźnieniamiwodrabianiu
dystansutechnologicznego,podwzględemjakościżyciaipoziomucywilizacyjnego
rozwoju.OdgórnepróbykreacjinowegoczłowiekapodejmowanewPRLpowinnybyć
przestrogąpłynącąztamtychczasówrównieżdziśinanadchodzącąprzyszłość,także
wodniesieniudolansowanej,słusznejwcelachkoncepcjirozwojuzrównoważone-
go,alerodzącejwielepytańpodadresemśrodkówichrealizacji.Słuszneidee,wtym
przypadkuupowszechnieniaodpowiedzialnościmiędzypokoleniowejwimięochrony
zasobówNaturyniemogąbyćkwestionowane,podobniejakideawszechstronnego
rozwojuosobowego.Jeślijednakmetodyichrealizacjirodząryzykoredukowania
podmiotowości,godnościisuwerennościosoby,tymsamymbudząwątpliwości,czy
przyczyniąsiędowzrostujakościwartościowegożycialudzkiego.
Autorzytegotomusąprzekonani,żetendencjedodezintegracjiprocesówrozwo-
jowychmogąbyćprzezwyciężone,możnaprzejśćodgospodarkiipolitykipublicznej
zależnej,podporządkowanejinteresombiznesowym,technotronicznejkulturyihi-
perkonsumpcjonizmu,dogospodarkizorientowanejnapodnoszeniejakościwarto-
ściowegożyciazposzanowaniemzasobówNatury.Wymagatojednakzbiorowego,
