Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Samorządterytorialnyjakozdecentralizowanaformaadministracjipublicznej
•mniejsząliczbąszczeblisamorządowych,
•mniejsząliczbąjednosteksamorządowych,
•większymirozmiaramijednosteksamorządowych.
Cechytesązesobąściśleskorelowane.Dużyzakreskompetencji(obejmujący
m.in.:szkolnictwopodstawoweiśrednie,opiekęzdrowotną–szpitale,opiekę
społeczną,budownictwomieszkaniowe,gospodarkękomunalną,wypoczynekirekrea-
cję,ochronęprzeciwpożarową)orazswobodadecyzyjna,którejtowarzysząodpowied-
nieśrodkifinansowe,stwarzająkomfortowewarunkidziałanianiewymagająceczęs-
tychkontaktówzrządemcentralnym.Pozwalajątakżenaograniczenieliczbyszczebli
samorządowychzregułydodwóch(wniektórychkrajachdojednego)orazliczby
relatywniedużychterytorialnieiludnościowojednosteksamorządowych.
Tentypsamorządujestreprezentowanyw:Danii,Finlandii,Holandii,Irlandii,
Norwegii,SzwecjiiWielkiejBrytanii.
1.2.2.Modelpołudniowoeuropejski
Zkoleimodelpołudniowoeuropejskicharakteryzujesię
16
:
•stosunkowowąskimzakresemwykonywanychfunkcji,
•małąswobodąpodejmowaniadecyzji,
•dużąintensywnościąkontaktówzwładzamicentralnymi,
•relatywniedużąliczbąszczeblisamorządowych,
•dużąliczbąjednosteksamorządowych,
•małymirozmiaramijednosteksamorządowych.
Możnazatemstwierdzić,żemodeltenopierasięnarozwiniętychstrukturach
hierarchicznych(jakożeprzeciętnieistniejątutrzyszczeblesamorządowe),dużej
liczbiemałych,pozbawionych(cozrozumiałezewzględunaichrozmiary)szerokich
kompetencjijednostek,któremuszączęstokontaktowaćsięzrządemcentralnym,by
wymócnanimm.in.korzystnedlaspołecznościlokalnychdecyzje.Tomodel,wktórym
rozwijająsięlobbingorazinnemniejlubbardziejformalnesposobynaciskuwładz
lokalnychnawładzecentralne.
TenmodelsamorządutypowyjestdlaBelgii,Francji,Hiszpanii,PortugaliiiWłoch.
WSzwajcariiiNiemczechwystępująelementymodeluzarównopołudniowo-,jak
ipółnocnoeuropejskiego.
Ukształtowaniesięobutychmodelijestefektemuwarunkowańhistorycznych,
przebieguprocesumodernizacji,sposobudecentralizacjiwładzy,profesjonalizacji
administracjipublicznej,wartości,jakimikierowałasięwładza,sposoburozwiązywania
konfliktówpolitycznychpoprzezpowoływaniedożyciawybieralnychbądźniewybieral-
nychstrukturterytorialnych.Bardziejkonserwatywnym,autorytarnymsposobem
rządzeniacechowałosiępołudnieEuropy,coodróżniałojeodkrajówEuropy
północnej,wwiększymstopniupodatnychnainnowacje.
16
Ibidem.
