Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Gospodarkaturystycznaiprzemysłturystyczny
19
się,żemodelmnożnikowychefektówekonomicznychzturystykimożnaprzedstawić
zapomocąrównania22
K
r=a+b+c,
gdzie:K
r–regionalnymnożnikdochodu;a–bezpośrednidochódregionalny,będą-
cysumąefektówfinansowychjednostekbezpośredniozwiązanychzobsługąruchu
turystycznego(np.przedsiębiorcówoferującychusługinoclegowe);b–pośrednido-
chódregionalny,będącysumąefektówfinansowychjednostekwsposóbpośredni
związanychzobsługąruchuturystycznego(np.zaopatrującychbazęnoclegową
wpościel,meble,środkiczystościitp.);c–indukowanypośrednidochódregional-
ny,wynikającyzwydatkowaniaefektówfinansowychuzyskanychzbezpośredniejlub
pośredniejdziałalnościturystycznej(np.osóbzatrudnionychwhotelach).
Regionalnywskaênikdochodupokazuje,jakiefektfinansowyjestosiąganydzię-
kipoczątkowymwydatkomturystów,czylijakdużydodatkowyefektpowstajewwy-
nikuwydatkowaniaprzezturystęjednejjednostkipieniężnej.
Innysposóbobliczeniawielkościefektufinansowego,osiąganegozwydatków
turystów,zanimopuszcząonesferęobrotugospodarczego23,prezentujemnożnik
krążeniapieniądza24
K=1/1–DC/DY,
gdzie:K–turystycznymnożnikkrążenia,dlaokreślonegoczasuiliczbytransakcji;
C–faktycznywzrostkonsumpcjiwregioniebezpodstawowejkonsumpcjiturystów;
Y–wzrostdochodówludności;DC/DY–krańcowaskłonnośćdokonsumpcji.
Wobuprzypadkachwielkośćmnożnikajestuzależnionaod25:
•wartościpieniężnychwydatkowanychprzezturystówiliczbytransakcjizawar-
tychpodczasobiegutychpieniędzywgospodarce(liczbaturystów,długośćpobytu,
wielkośćwydatków,podażdóbriusług);
•czynnikówdeterminującychkrańcowąskłonnośćdokonsumpcji(poziomdo-
chodów–imniższy,tymwyższakrańcowaskłonnośćdokonsumpcji26);
•czynnikówwpływającychnapopytinwestycyjnyprzedsiębiorstw,obejmujący
inwestycjenowe,popytpośredni(przepływymaterialnewpośrednichstadiachpro-
dukcji)orazpopytrestytucyjnyzwiązanyzodtworzeniemśrodkówtrwałych.
22S.Milne,TourismandEconomicDevelopmentinVanuatu,nSingaporeJournalofTropicalGeo-
graphy1990”,nr11,t.1,s.13–16.
23Zbadańwynika,żecałkowityzanikwydatkówturystynastępujenarynkupo13–14transakcjach,
zktórychmożnauchwycić5–6pierwszych;A.Kornak,A.Rapacz,Zarządzanie...,op.cit.,s.35.
24WzórP.A.SamuelsonanaobliczeniemnożnikawgospodarceadaptowałdoturystykiC.Cle-
ment;por.FutureofTourisminthePacificandFarEast,C.Clement(red.),NewHampshire1961,s.35.
25Kompendiumwiedzy...,op.cit.,s.167.
26Oznaczaonaczęśćkażdejdodatkowejjednostkidochodu,którągospodarstwadomoweskłon-
nesąprzeznaczyćnakonsumpcję,rezygnująctymsamymzoszczędzania.