Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Kokot,Gospodarkawodno-elektrolitowaikwasowo-zasadowawstanachfizjologiiipatologii,Warszawa2005
ISBN83-200-3109-5,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2005
znajomościprawaelektroobojętnościpłynówustrojowychsąpodaneprzyomawia-
niuzwiązkurównowagiwodno-elektrolitowejzrównowagąkwasowo-zasadową
(str.25).
RównowagaDonnana
WyobraŹmysobiedwaukładyoznaczonesymbolamiAiB,rozdzielonebłonąpół-
przepuszczalnąM.WukładzieArozpuszczonobiałczanysodu,dysocjującenaNa+
iPr–,awukładzieB–chloreksodu,rozpadającysięnaNa+iCl–(ryc.2).BłonaM
jestprzepuszczalnadlawodyorazjonówNa+iCl–,natomiastnieprzepuszczalnadla
anionówbiałczanowychPr–.Poustaleniusięrównowagiokażesię,żestężeniady-
fundującychprzezbłonęjonówsąniejednakowepoobustronachbłony.Teniejed-
nakowestężeniajonówdyfundującychsąnastępstwemobecnościniedyfundują-
cychbiałczanów.Wpływjonówniedyfundującychnastężeniejonówdyfundują-
cychwdwóchukładachrozdzielonychbłonąpółprzepuszczalnąjestokreślanyjako
tzw.efektDonnana.
Napodstawierozważańtermodynamicznychorazbezpośrednichpomiarówstę-
żeniajonówwwymienionychdwóchukładachmożnaudowodnić,żewstanierów-
nowagiiloczynzestężeńjonówdyfundującychwjednymukładzierównasięilo-
czynowijonówdyfundującychwdrugimukładzie(ryc.2).
Ryc.2.EfektDonnana.
Ponadtodlazachowaniaprawaelektroobojętnościpoustaleniusięstanurów-
nowagisumaanionówmusibyćrównasumiekationów,cooznacza,żewukładzieA
[Cl–]A+[Pr
–]
A=[Na+]A,awukładzieB[Na+]B=[Cl–]B.
Pomijającdalszematematycznewywody,możnawykazać,żepoustaleniusię
stanurównowagistężeniejonówsoduwukładzieAjestwiększeodstężeniaCl–
wukładzieB,stężeniezaśCl–wukładzieBjestwiększeodstężeniategoanionu
wukładzieA.
EfektDonnanajestwyraŹniewidoczny,jeśliporównamystężenieelektrolitów
wosoczukrwiorazwpłyniepozakomórkowympozanaczyniowym(patrztab.6).
24
